De oekaze van de Belastingdienst hangt samen met het grote aantal terugvorderingen die ze in de huidige situatie moet opleggen vanwege afwijkingen tussen de opgegeven en daadwerkelijk afgenomen uren. ‘Met actuele gegevens kan de Belastingdienst afwijkingen eerder signaleren en ouders hierover informeren,’ aldus de brief.

In strijd met de AVG

In de betreffende regeling staat dat kinderopvangaanbieders de gegevens van ouders ook zonder hun toestemming aan de Belastingdienst moeten verstrekken. Volgens Gjalt Jellesma van oudervereniging BOinK is dit in strijd met de privacywet AVG. ‘De regeling is bedoeld om het grote aantal nabetalingen door ouders terug te brengen. Op zich zal dit voor veel ouders een verbetering betekenen. Maar dat je daarbij de privacy van ouders zo weinig borgt, vind ik ombegrijpelijk.’

Maar er zijn meer bezwaren. ‘Het moet volstrekt duidelijk zijn welke gegevens worden verstrekt. Dat is nu niet het geval. En wanneer een kinderopvangaanbieder de administratie niet op orde heeft en daardoor de verkeerde gegevens opstuurt, kun je als ouder problemen krijgen met je toeslag. Je kunt deze toeslag zelfs kwijtraken. En hoe dat kan aflopen, hebben we in de toeslagaffaire gezien.’

Drie voorwaarden

BOinK heeft drie voorwaarden opgesteld waaraan de regeling ten minste moet voldoen.

1. Degene die de gegevens levert, is daarvoor verantwoordelijk. De eventuele gevolgen van het doorgeven van verkeerde data mogen nooit voor rekening van de betrokken ouder zijn.
2. De ouder krijgt direct inzage in de gegevens die naar de Belastingdienst gaan, zodat de ouder zelf kan controleren of deze correct zijn.
3. Iedere ouder krijgt voorafgaand aan de nieuwe werkwijze een brief van de Belastingdienst waarin in duidelijke taal de reden van de gegevenswisseling wordt uitgelegd en ook welke gegevens precies door de kinderopvang moeten worden aangeleverd. Ouders moeten weten vanaf welke dag in de maand deze gegevens kunnen worden ingezien.

Kamervragen

Inmiddels heeft de kwestie ook de aandacht getrokken in politiek Den Haag. SP-Kamerlid Renske Leijten gaat Kamervragen stellen. ‘Het lijkt op een oud mechanisme. Het wordt gepresenteerd als een service, maar je weet niet wat er met je informatie gebeurt,’ zegt ze op de site van het consumentenprogramma Radar.

Leijten is bang dat de Belastingdienst in dezelfde fout gaat vervallen als bij de toeslagaffaire. ‘Ouders hadden geen enkel idee waarom de Belastingdienst hen als fraudeur wegzette. Hoe ga je je onschuld bewijzen als je niet weet waarop het is gebaseerd? Bovendien moet je altijd de mogelijkheid hebben om niet mee te doen aan gegevensdeling.’