Inmiddels zijn we 60 jaar verder en is er veel veranderd. Het Rijksvaccinatieprogramma (RVP), dat in 1957 startte, is geen vanzelfsprekendheid meer. Wat begon als een gerichte actie tegen de zo vaak heftig verlopende en regelmatige invaliderende infectieziekten bij kinderen, is deze dagen steeds vaker onderwerp van gesprek. Gesprekken die soms zelfs leiden tot hevige discussies. De angst voor infectieziekten en invalidatie maakte plaats voor angst voor bijwerkingen en twijfel aan nut en noodzaak. Gevolg hiervan is een groeiende groep ouders die later starten met het laten inenten van hun kinderen, of er helemaal van afzien. In Nederland heeft dit nog niet geleid tot zodanige lage vaccinatiegraad dat ziekten als de mazelen weer acuut de kop op steken. In landen bij ons in de buurt wel. In Europa overleden afgelopen jaar 35 mensen aan mazelen (bron: Scientas.nl). Deze cijfers laten zien dat infectieziekten nog niet zijn uitgeroeid en dat blijvende aandacht voor het beschermen van onze kinderen nodig is.
Ook bij kinderopvangorganisaties wordt logischerwijs gesproken over vaccineren. Steeds vaker willen ouders weten of er ongevaccineerde kinderen rondlopen op een kinderdagverblijf of buitenschoolse opvang. Dit is een terechte en begrijpelijke vraag. Immers, een jonge baby die nog niet alle vaccinaties gehad heeft, loopt een risico op bijvoorbeeld de mazelen. Individuele ouders die hierover een vraag stellen bij hun kinderopvang hebben recht op een adequaat antwoord. Vanuit een breder gezichtspunt, als het gaat om de hele groep binnen de kinderopvang ligt het verhaal genuanceerder. Dit werd helder uiteen gezet door twee collega’s in Medisch Contact april 2017. Zij laten zien dat op groepsniveau het veel belangrijker is dat de landelijke vaccinatiegraad hoog blijft dan de specifieke vaccinatiegraad per kinderopvanglocatie. Wat voor een individu van belang is, geldt niet per sé voor de hele groep en vice versa.
‘Kinderopvangorganisaties doen er goed aan ouders te informeren over vaccineren in het algemeen’
Het hooghouden van de vaccinatiegraad in Nederland is dus in het belang van álle kinderen maar ook van bijvoorbeeld hun (over)grootouders, die vaak ook vatbaarder zijn voor infectieziekten. Kinderopvangorganisaties doen er goed aan ouders te informeren over vaccineren in het algemeen. Jeugdartsen van de GGD kunnen hierbij ondersteunen door FAQ’s op te stellen of tijdens een voorlichtingsbijeenkomst in gesprek te gaan met ouders. De collega’s van de GGD Technische Hygienezorg, de toezichthouders, kunnen de houders adviseren om hun werknemers te scholen in informatie over het RVP. Deze scholing kan gegeven worden door jeugdartsen. Het Rijksvaccinatieprogramma doet nog immer haar werk, wellicht is de naam inmiddels wel wat ouderwets. We zouden het RVP het Relevante Vaccinatieprogramma kunnen noemen! Het programma dat ieder jaar ongeveer 35 dode kinderen voorkomt, (Bron: RIVM). Alle kinderen hebben recht op zo gezond mogelijk opgroeien en -bloeien, vaccineren draagt hieraan bij. Hierom is het belangrijk het programma te blijven koesteren!
Henrike ter Horst is jeugdarts KNMG, Bestuurslid AJN Jeugdartsen Nederland
GGD GHOR Nederland verzorgt een estafetteblog op Kinderopvangtotaal. Iedere keer wordt het stokje doorgegeven aan een andere professional binnen GGD GHOR. De vorige keer was dit Maaike van Leeuwen, afgestudeerd in de pedagogische wetenschappen en werkzaam als projectmedewerker bij GGD GHOR Nederland.
Lees ook andere blogs:
- Mireille Gemmeke: Is dat eerlijk? >>
- Bert van de Velden: Kwaliteit doen we samen >>
- John Bosch: Twitter in the picture >>
- Joanna Korfage: Clichés kinderopvang >>
- Tineke Steen: Handhaven, of toch niet? >>
- Team GGD Rotterdam-Rijnmond: Uniformiteit bij inspectiebezoeken >>
- Eva Leyen: Meldcode kindermishandeling >>
- Guus Krähe: Toezichthouders zijn onaangename mensen >>
- Maria Ohoioeloen: Overtreding BKR >>
