‘Vooral in gratis apps voor kinderen vonden we veel afleidende en manipulatieve reclame en content die niet geschikt was voor de leeftijd van de kinderen,’ zegt Jenny Radesky, één van de Amerikaanse onderzoekers. Voor het onderzoek onderzocht ze de reclames in de 135 meest gedownloade spellen voor kinderen uit de Google Play Store. Bijna alle apps, zowel de gratis apps als de betaalde, bleken verschillende soorten reclame te bevatten, zoals:

• Banners: reclame aan de onder-, zij- of bovenkant van de app. De banners bleken soms inhoud te bevatten die meer geschikt was voor volwassenen, zoals behandelingen voor een bipolaire stoornis (!) of aanbiedingen voor verre reizen.
• Teasers: delen van de app waar een slot op zit. De gebruiker moet dan betalen om toegang te krijgen tot het nieuwe ‘level’.
• Pop up reclames. Deze reclames waren meestal voor andere apps en waren vaak moeilijk te sluiten. Sommige reclames moesten worden afgekeken om punten voor het spel te krijgen.
• Verborgen reclames, bijvoorbeeld verpakt in de vorm van een cadeautje. Soms kon een spel alleen afgemaakt worden door aankopen te doen.

Educatieve apps

Denk niet dat je met een educatieve app automatisch ‘wel goed zit’. De onderzoekers stelden namelijk wel vast dat gratis apps meer reclame bevatten dan betaalde apps, maar educatieve apps bleken dezelfde soort (soms ongeschikte) reclame te bevatten als andere applicaties.

Effect op eet- en speelgedrag

Het werd hoog tijd voor een onderzoek naar reclame in apps, vinden de onderzoekers. ‘Uit ander onderzoek is gebleken dat kinderen onder 6-8 jaar reclame nog niet kunnen herkennen. Ze begrijpen doorgaans ook nog niet dat ze worden overgehaald om iets te kopen. Daarnaast is gebleken dat de reclames effect hebben op het eet- en speelgedrag van kinderen,’ vertelt Radesky. Ze hoopt dat het onderzoek de makers van de apps en wetgevers aanspoort om de reclame aan te pakken.

Reclame Code

Reclame in applicaties voor kinderen wordt tot nu toe weinig gecontroleerd. Wie in apps voor kinderen reclame wil maken moet zich houden aan de Kinder- en Jeugdreclamecode (KJC) van de Reclame Code Commissie. Die ziet er op toe dat reclame in spelletjes niet in strijd is met goede smaak en fatsoen. Makers moeten ervoor zorgen dat reclame duidelijk herkenbaar is voor kinderen als reclame en dat de inhoud van die reclame, de kinderen geen morele en fysieke schade mag toebrengen. De Reclame Code Commissie controleert de reclame in de apps echter alleen na klachten van ouders. Alle apps nalopen zou te veel werk zijn.

Apps kiezen

Uit het onderzoek Iene Miene Media 2018 van Mediawijzer.net blijkt dat 57% van de 0- tot 2 jarigen al te maken heeft met smartphones of tablets. Onlangs publiceerde de organisatie een whitepaper waarmee ouders, opvoeders en leerkrachten kunnen bepalen wat goede apps zijn voor jonge kinderen. Over reclames in de apps wordt echter weinig gezegd. Het document wijst er alleen op dat de applicaties ‘geen reclameboodschappen mogen bevatten’ en ‘niet door mogen linken naar commerciële websites’.

Lees meer: Tips: hoe ga je om met schermtijd?