Aan minister Ernst Kuipers de taak om nog dit kwartaal twee visies voor de zorg te presenteren: één met plannen voor dit jaar en komende winters, en één over ‘pandemische paraatheid’ voor als er nieuwe virussen opduiken.
Begin op de kinderopvang
In de Volkskrant buigen experts zich over wat de uitgangspunten moeten zijn bij die ‘pandemische paraatheid’. Er worden vier thema’s genoemd, waarvan met stip op nummer één:
- De zorg coronaproof maken begint op de crèche
Preventie is verreweg de belangrijkste manier om de Nederlandse samenleving nooit meer zo te laten ontwrichten door een infectieziekte, stelt Maria Jansen, hoogleraar populatiegericht gezondheidsbeleid aan de Universiteit Maastricht. ‘Covid heeft ons met de neus op de feiten gedrukt over het belang van een gezond leven. Dus: eten volgens de aanbevelingen van het voedingscentrum, voldoende bewegen, een gezonde leefomgeving.’
Wil je een populatie daarin meekrijgen, dan moet je vroeg beginnen. In de kinderopvang, ‘waar baby’s de ruimte hebben om te tijgeren en te kruipen, gezonde fruithapjes, water en thee (verboden: gezoete drankjes) en voldoende begeleiders zodat zij de tijd hebben om de kinderen te stimuleren tot bewegen’.
De basisschool
En vervolgens op de basisschool: elke dag gym en bewegen, fruit, water, en dagelijks een half uur samen lunchen, gezond en door school verstrekt. Jansen: ‘We hebben in Limburg een project gedaan waarin dit samenkwam. Na vier jaar onderzoek bleek: de kinderen deden actiever aan sport en spel, ze aten veel meer groente en fruit, dronken meer water. En wat ze op school leren, heeft ook echt een educatieve uitwerking op de ouders.’
Plannen kosten miljard euro
De plannen van Jansen voor alle kinderen in Nederland zouden ruim een miljard euro kosten. Veel geld, maar toch te overzien, vindt Jansen. ‘We geven 100 miljard per jaar uit aan zorg, slechts een paar procent daarvan aan preventie.’ Zij schept de vergelijking met een ic-bed, waar slechts één patiënt per keer kan worden behandeld. Dat kost de samenleving 1 miljoen euro per jaar. ‘Dan kun je het geld beter aan preventie besteden dan het aantal ic-bedden te verhogen.’
Lagere bezettingsgraad
Een ander belangrijk aandachtspunt volgens de experts: het ziekenhuis moet flexibeler worden. Armand Girbes, hoofd van de ic-afdeling van het Amsterdam UMC, spreekt over een ideale bezettingsgraad. Maar wat is een ideale bezettingsgraad? Girbes: ‘Bij 80 tot 85 procent bezettingsgraad, waarbij dus soms alle bedden bezet zijn en soms maar 70 procent, geldt er een acceptabele kans dat iemand niet op de ic terechtkan. Maar in Nederland werd er altijd gezegd: de bezettingsgraad moet zo hoog mogelijk zijn, voor covid was die vaak dik boven de 90 procent. Dan wordt de ‘weigeringskans’ dus groter.’ Een lagere bezettingsgraad maakt, volgens Girbes, het systeem flexibeler en dan kunnen we kleine oplevingen zonder problemen aan.
Kinderopvang voor verpleegkundigen
Als het virus dan echt oplaait, moeten ziekenhuis omgebouwd worden tot covidklinieken. Het advies luidt: geef verpleegkundigen specifieke taken en laat hen langere dagen werken onder betere voorwaarden, waaronder betere arbeidsvoorwaarden op het gebied van kinderopvang.
Bianca Buurman, voorzitter van V&VN, de beroepsvereniging van verpleegkundigen en verzorgenden: ‘Ziekenhuizen moeten meer met hun verpleegkundigen gaan meedenken: maak de roosters goed, regel de kinderopvang. Doe je dat niet, ben je daarin te weinig flexibel, dan gaan verpleegkundigen zzp’en, vertrekken ze naar een andere afdeling of verlaten zelfs de zorg.’
Lees het volledige artikel van de Volkskrant hier >>
