Is het lastig om het belang van de kinderopvang uit te leggen in Den Haag?
‘We hebben een blinde vlek-probleem in Nederland. Veel mensen denken dat er op de dag dat een kind 4 jaar wordt, een magische knop omgaat en dat een kind zich dan opeens gaat ontwikkelen. In de kinderopvang weten we wel beter. Juist in de eerste jaren gebeurt er zoveel. Maar veel mensen op een beslissende positie in Nederland hebben zelf geen professionele kinderopvang meegemaakt. En veranderen blijkt moeilijk. Het water waarin je zwemt, zie je niet.’
Hoe wordt er dan naar de jongste kinderen gekeken?
‘In Nederland lijkt de zich ontwikkelende groep kinderen van 0-4 jaar niet te bestaan. Óf het hoort achter de voordeur (“mum knows best”), óf het bestaat alleen in een achterstandsvariant (zie de VVE gelden-discussie) óf kinderen zijn een hindernis voor een vlot functionerende arbeidsmarkt. Meer smaken hebben we beleidsmatig nog niet.’
Je zit met je neus bovenop de beoogde veranderingen voor het onderwijs. Wat zie je gebeuren?
‘Het is ongelooflijk hoeveel activiteit ik zie bij het ministerie van Onderwijs, maar ook bij Sociale Zaken. Het roer gaat echt volledig om. De doelpalen van het onderwijs worden verzet. We zijn er in Europa en de VS achter gekomen dat we kinderen nu opleiden voor banen die er helemaal niet meer zijn. De arbeidsmarkt vraagt nu al andere vaardigheden van instromers: nieuwsgierigheid, creativiteit, veerkracht, samenwerken. Zij zoeken mensen die passen bij de vraagstukken van de 21ste eeuw. Dat vraagt om ander onderwijs en biedt een reusachtige kans voor kinderopvang.’
Dus het is nu zaak dat de kinderopvang hierop inhaakt?
‘Ja, voor mij is het duidelijk dat de basis voor deze vaardigheden in de leeftijd 0-6 jaar wordt gelegd. Creativiteit, nieuwsgierigheid en het stimuleren van talenten: dat is toch ons vak? Kinderen willen weten hoe iets werkt, dat zit in jonge kinderen ingebakken. Het is natuurlijk inefficiënt als je daar in de eerste jaren als overheid niets mee doet en vervolgens tegen kinderen van 4 jaar zegt: ‘ga eens creatief en nieuwsgierig doen’. Daar moet je eerder bij zijn. De maatschappelijke vraagstelling aan kinderopvang zal veranderen.’
Wilt u meer over dit onderwerp weten? Volg dan de lezing van Constance Jacobson tijdens het Jaarcongres Management Kinderopvang. Constance zal dan meer vertellen over de 21st century skills en de onvermijdelijkheid van permanente educatie.
De digitale informatiemaatschappij stelt nieuwe eisen aan de vaardigheden van mensen. Hoe bereidt het onderwijs kinderen daarop voor en wat is – in het kader van een doorgaande leerlijn – de rol van de kinderopvang hierin? Een toelichting op de noodzaak en aanpak van permanente educatie van pedagogisch medewerkers om kinderen optimaal voor te bereiden op hun maatschappelijke rol.
