Hoe voer je gesprekken met jonge kinderen als zij zich nog niet goed via taal kunnen uitdrukken? Anneke Wijngaarden (trainer, pedagogisch coach en video-interactiebegeleider) geeft tips. 'Stem goed af op wat het kind uitstraalt.'

Meestal merk je het pas als het uit de hand begint te lopen: huilen, schreeuwen, weglopen of een kind dat bij jou steun komt zoeken. Je eerste reactie is vaak: hoe los ik dit op? Maar het is de moeite waard om eerst rustig te onderzoeken hoe het conflict is ontstaan. De kinderen kunnen je daarbij helpen en vaak komen ze zelf met oplossingen. Samen nadenken over een conflict verbetert de verhoudingen in je groep. Zo zullen er vanzelf minder brandjes te blussen zijn.

Zomaar een advies dat ik ooit kreeg als stagiaire. Ik werkte toen met een groep kinderen in de basisschoolleeftijd, binnen de kinderbescherming. Gedragsgestoorde kinderen noemde men dat toen, al was er gelukkig inmiddels een beweging op gang om het toch wat empatischer uit te drukken.

De educatieve kwaliteit voor nul- tot tweejarigen kan beter, blijkt uit de Landelijke Kwaliteitsmonitor Kinderopvang (LKK). Daarom schreven Sardes en de Universiteit Utrecht een handreiking voor pedagogisch medewerkers. In deel drie van deze serie: ondersteunen van exploratie en spel. Deskundige Marije Magito geeft commentaar.

Roze deuren, houten speelgoed, kleine kijktafereeltjes met een centrale rol voor 'moeder aarde'. Kinderopvang De Geheime Tuin is een antroposofische kinderopvang. Dat is veel meer dan je laten inspireren door de natuur en biologisch eten, vertelt oprichter en eigenaar Mirte Madelief van Zundert. Sociaal personeelsbeleid is bijvoorbeeld net zo belangrijk. Een middag op locatie Doorn.

De deur van babygroep Partou/Smallsteps Stevenshof staat open. De kleintjes kruipen rond in de tuin. Een jongetje trekt zich op aan een van de houten paaltjes langs de kant, terwijl een dreumes met zijn handen op de grote kei slaat die in het midden ligt. Een meisje met een groene jas kruipt richting de lavendelstruik. De zon heeft zich de hele dag nog niet laten zien. Donkere wolken pakken zich samen in de lucht. Af en toe vallen er wat regendruppels neer. Pedagogisch coach Ruslana van der Sluis-Kalka kijkt tevreden naar de kinderen. 'Deze groep speelt iedere dag in de tuin, ook bij slecht weer.'

Pedagoog Inge van Rijn deelt ieder nummer een gesprek dat zij met een pedagogisch medewerker voerde. Deze maand: gewoon wachten.

Een kind ontwikkelt zich door vragen te stellen, te experimenteren en te onderzoeken. Om kinderen daartoe te inspireren heb je een voorbereide omgeving nodig, met zorgvuldig uitgezochte materialen en een veilige, uitnodigende sfeer. In deel 2 van deze serie 'Creatief met kinderen' richten we ons op het belang van een uitnodigende omgeving. Een weloverwogen leeromgeving verleidt kinderen om te gaan experimenteren. De kracht van zo'n omgeving zit bijvoorbeeld in de manier waarop je iets neerzet, maar ook in de hoeveelheid en het soort materiaal dat je aanbiedt.

Kinderen zien, horen en aanvoelen met onverdeelde aandacht. Hoe je dit doet, vertelt Eline Snel. Zij is mindfulnesstrainer, eigenaar van de Academie voor Mindful teaching en schrijver van het boek De Kleine Kikker.