Dat IQ en afkomst voor een groot deel bepalen hoe rijk, gezond en gelukkig een kind later wordt, is wel bekend. Uit nieuw onderzoek van twee Britse hoogleraren blijkt, dat zelfbeheersing ook een belangrijke factor is die in je vroege jeugd kan bepalen welke kant je leven opgaat. Dit meldt de Volkskrant.

Het goede nieuws van deze conclusie is dat zelfbeheersing, in tegenstelling tot IQ en je sociaal-economische afkomst, te leren valt. De twee hoogleraren Terrie Moffitt en Avshalom Caspi zien de mogelijkheid ontstaan om een hele bevolkingsgroep te verheffen. Ze maken hierin een vergelijking met de alfabetisering rond de vorige eeuwwisseling. Toen kregen lagere klassen door de leerplicht en beter onderwijs opeens ook de kans om meer te bereiken in het leven.

Marshmallow-experiment
Het marshmallow-experiment liet in de jaren zestig voor het eerst zien dat kinderen prima in staat zijn om ‘zelfbeheerst’ en gedisciplineerd te zijn. Kleuters werden in een lege kamer gezet met alleen een marshmallow. Zij mochten deze opeten, maar als zij een kwartier wachtten, zouden ze er twee krijgen. De meeste van de zeshonderd kinderen besloten te wachten. Ze hanteerden allerlei tactieken om de verleiding te weerstaan, zoals praten en zingen tegen zichzelf. Andere kinderen gingen op hun handen zitten of speelden spelletjes. De kinderen die zichzelf hadden beheerst, bleken op hun achttiende succesvoller op school te zijn en waren op sociaal gebied vaardiger.

Nieuw-Zeeland
Moffitt en Caspi volgen al dertig jaar ruim duizend Nieuw-Zeelandse kinderen. Peuters die op hun derde over minder zelfbeheersing beschikten, hadden eenmaal volwassen vaker een zwakkere gezondheid en overgewicht. Ze hadden financiële problemen, een wankel huwelijk en vertoonden vaker crimineel gedrag dan de kinderen die wel gedisciplineerd waren.

Tweelingen
Om de invloeden van sociaal-economische achtergronden op de uitkomsten uit te sluiten, werd het onderzoek bij 1100 Britse peuters herhaald. Gezin, opvoeding en status zijn bij deze kinderen gelijk. De uitkomsten waren identiek aan de andere twee onderzoeken. Kinderen die op hun vijfde beschikten over minder zelfbeheersing dan hun broer of zus, deden het op hun twaalfde slechter. Ze vertoonden meer asociaal gedrag en presteerden minder op school.

Meer structuur
Of je zelfbeheersing hebt, is voor een deel afhankelijk van je genen maar je kunt het dus ook vormen, zeggen de twee onderzoekers. Bijvoorbeeld door kinderen al vroeg te leren omgaan met geld. En door structuur te bieden en het leven te vertragen. ‘Er is zoveel keus voor kinderen, de mogelijkheden mogen best wat worden beperkt’, aldus Caspi in de Volkskrant.

Bekijk hier beelden van het marshmallow-experiment >>

Bron: De Volkskrant
ANP Photo, Lex van Lieshout