Het lijkt een luxeprobleem na jaren van vraaguitval in de kinderopvang. Pedagogisch medewerkers werden bij bosjes ontslagen en naar een vast contract konden zij al helemaal fluiten. In veel regio’s in Nederland is de situatie nog steeds zo. De kaartenbakken van het UWV staan vol met werkzoekenden in de kinderopvang. Vacatures, zeker op vaste basis, zijn er nauwelijks.

Vacatures

Hoe anders is dat bijvoorbeeld in Amersfoort. Bij BenBelle Kinderopvang zijn er al maanden vacatures voor op de groep. Er liggen jaarcontracten klaar van soms wel 36 uur , maar een geschikte collega vinden is een grote uitdaging. Lisette Smid, directeur: ‘Het kan snel gaan. In de periode 2011/2012 hebben we nog een reorganisatie moeten doorvoeren. We hadden net een nieuwe locatie geopend waar maar één kind voor was aangemeld. Als je ziet hoe snel het nu groeit: het is gewoon niet normaal wat er van ons als branche aan flexibiliteit verwacht wordt.’

Permanente educatie

Kandidaten melden zich wel zo af en toe, maar voldoen vaak niet aan de verwachtingen van Smid en haar collega’s. ‘Wij hebben ondanks de crisis de afgelopen jaren geïnvesteerd in kwaliteit. Bij ons is permanente educatie al vier jaar geleden ingevoerd. Maar van sollicitanten krijg ik terug dat ze niet willen leren naast het werk. Het vak pedagogisch medewerker is de afgelopen jaren drastisch veranderd en sollicitanten zijn daar vaak niet in meegegaan.’ BenBelle is niet de enige organisatie in Amersfoort die vastloopt. Smid weet dat collega-organisaties in de stad tegen dezelfde problemen aanlopen. ‘ En aanwas vanuit de beroepsopleidingen is er ook al niet.’

Open sollicitatie

Hetzelfde beeld ziet Margit de Lange, senior HR Consultant van Van Hek en Lelieveld terug in de regio’s Amsterdam en Rotterdam en in mindere mate in Den Haag. Ook organisaties in de regio Almere/Flevoland/Harderwijk zouden hier al eens tegenaan lopen. ‘Een enkele keer vraagt een kinderopvangorganisatie ons of wij willen helpen met wervingsacties voor een vacature voor pm’er . Meestal bemiddelen wij met name bij staf-, hulp- en managementposities. Ik krijg vanuit onze algemene HR dienstverlening mee dat het vinden van goede pedagogisch medewerkers vaak heel lastig is. Een medewerker die een open sollicitatie aan ons kantoor richtte, kon binnen een dag bij drie verschillende kinderopvangorganisaties op gesprek.’

Nulurencontracten

De Lange ziet dat kinderopvangorganisaties de laatste jaren voorzichtiger zijn geworden in het aanbieden van contracten voor een bepaalde duur, regelmatig wordt eerst een nuluren-contract geboden of min-max constructies. ‘Vooral in de bso blijft het kunnen bieden van beperkte uren een probleem.’ Dat beeld herkent ook Danielle van Essen, woordvoerder van vakbond FNV Zorg & Welzijn. ‘Het banenaanbod strookt niet met de wensen van werkzoekenden. Zij zijn op zoek naar meer  vastigheid, want veel van hen werkten jarenlang vast op een groep. De beschikbare banen zijn vaak op oproepbasis of versnipperd met een paar uren op de peutergroep in de ochtend en nog wat uren in de middag op de bso.’

Oudere werknemers

Verder zien ze bij FNV in hun ledenbestand terug dat 50+’ers moeilijker een baan vinden dan jonge beroepskrachten. Al is het voordeel van 40’ers en 50’ers wel weer dat ze, in tegenstelling tot collega’s met jonge kinderen, flexibeler inzetbaar zijn. De aanwas van de jongste beroepskrachten is daarentegen tot stilstand gekomen. Beroepsopleidingen zoals PW3 en PW4 zijn nauwelijks nog in trek omdat de baangarantie voor kinderopvang in heel het land op ’matig’ staat en in de regio Zuid-West zelfs op ‘slecht’.  Dit vertelt Marije Hulsbosch-Sizoo, woordvoerder van de MBO-Raad.

Beroepsopleidingen

‘Kinderopvang was jaren geleden booming business, maar na de forse bezuinigingen konden wij studenten geen stageplekken meer bieden. En zonder stageplekken kunnen wij geen opleidingen in stand houden’, vertelt Hulsbosch. Het aantal inschrijvingen en afgestudeerden aan de PW-opleiding spreken voor zich. In 2010 schreven zich nog ruim 19.000 studenten in voor de PW3-opleiding. In 2016 waren dit er nog niet eens 8000. Voor PW niveau 4 waren er in 2010 nog ongeveer 15.000 inschrijvingen en in 2016 nog maar 8500. In totaal studeerden er in 2015 slechts 2600 studenten af aan de PW4-opleiding.

Kwaliteit

Lisette Smid van BenBelle kijkt met enige spanning naar 2018 als het kwaliteitskader (IKK) in moet gaan. De beroepskracht-kindratio op babygroepen gaat dan omhoog. ‘ Dan hebben we nog meer goede professionals nodig. Maar die zijn er niet. Ik wil graag investeren in kwaliteit, maar daar hebben we wel echt de beste pedagogisch medewerkers voor nodig.’