Het Nationaal Programma Onderwijs is in februari van dit jaar gepresenteerd om de door de coronacrisis ontstane leervertragingen in te halen. Het beeld uit de voortgangsrapportage sluit grotendeels aan bij het beeld dat er was bij de start en bevestigt de noodzaak van de financiële injectie in het onderwijs. De meest gekozen interventies in het primair onderwijs zijn gericht op het welbevinden van leerlingen, instructie in kleine groepen en de inzet van onderwijsassistenten.

Obstakel

Een obstakel bij het aantrekken van extra personeel is het tijdelijke karakter van het NPO. Enkele scholen vragen zich mede hierom af hoe zij duurzaam personeel aan zich kunnen binden. Eerder berichtte Kinderopvangtotaal al over signalen die de Branchevereniging Kinderopvang krijgt over de uitstroom van kinderopvangmedewerkers naar het onderwijs, ‘waar medewerkers met NPO-gelden worden weggekocht.’ Wat, naar zij horen, ‘op vrij grote schaal’ gebeurt. 

Verergerd

Ook de NOS berichtte over scholen waar het lerarentekort verergerd was, omdat íedere school school extra geld had gekregen om aan personeel te besteden. ‘De pool van leraren is leeg’, vermeldt ook NU.nl: een invaller is nergens meer te vinden, want die zijn met contracten aangetrokken door scholen.

Dat het geld binnen twee jaar uitgegeven moet worden, maakt de knelpunten nog wat knellender. Algemene Onderwijsbond-voorzitter Tamar van Gelder vindt dat een eenmalige injectie van 8,5 miljard euro niet de structurele problemen in het onderwijs oplost. Op de website van de AOb, in een interview van de redactie Onderwijsblad, zegt zij hierover: ‘Zet het resterende geld om in een structureel bedrag. Daarmee kan de situatie in het onderwijs duurzaam worden verbeterd.(…) We zien dat de problemen op scholen worden vergroot en deels verplaatst omdat er vooral behoefte is aan de inzet van extra personeel. Dat personeel is er niet. Bijles- en uitzendbureaus spinnen hier garen bij.’ De AOb pleit er dan ook voor om van het resterende bedrag een structurele investering te maken.

Leervertraging

In het rapport lezen we verder dat schoolleiders zich de meeste zorgen maken over welbevinden, leervertraging kernvakken en executieve vaardigheden. Pakweg een kwart van de schoolleiders maakt zich op deze punten ‘veel zorgen’ en zo rond de 65% van de schoolleiders zegt zich ‘enige zorgen’ te maken. De onderzoekers constateren dat aan het einde van het schooljaar 2020-2021 de vertragingen in de leergroei over anderhalf jaar gemiddeld het grootst zijn bij rekenen, gevolgd door begrijpend lezen en spelling in de onderbouw. Dat zou neerkomen op gemiddeld 10 weken leervertraging bij rekenen, 7 weken bij begrijpend lezen en 6 weken bij spelling in de onderbouw.