VVE en taalachterstanden

VVE en taalachterstanden
kind peuter kleuter lezen

12,9 miljoen euro extra voor leesbevordering op kinderopvang en school

Bij de presentatie van de Miljoenennota vorige week werd duidelijk dat er via het Masterplan basisvaardigheden dit jaar 12,9 miljoen euro extra beschikbaar komt voor leesbevordering. Dit geld is bestemd voor de uitbreiding van kinderopvanglocaties met BoekStart en de Bibliotheek op school op het primair onderwijs en vmbo.

Pm’ers lezen vaker voor met BoekStart in de kinderopvang

Kinderdagverblijven en peuterspeelzalen die deelnemen aan BoekStart in de kinderopvang besteden structureel aandacht aan (voor)lezen. Ongeveer 85% van de pedagogisch medewerkers leest daar dagelijks voor.

Flip flap huisdieren krijgt Leespluim augustus 2019

De Sardes Leespluim van de maand augustus 2019 gaat naar het boek Flip flap huisdieren. Het boek staat volgens de jury garant voor veel giechelplezier. Bij het boek, dat geschikt is voor kinderen vanaf 2 jaar, zijn ook activiteiten opgenomen.

Blog Alie de Hek – Smeltmoment

Afgelopen woensdag krijg ik van een Bookcross-vriendin een boekje met kinderliedjes over dieren mee. Nou ja, eigenlijk eigen het me een beetje toe.

Jette Klijnsma geeft aftrap Kinderzwerfboek Provincie Estafette

Op 16 april start de Kinderzwerfboek Provincie Estafette. Een kinderboek ‘zwerft’ van provincie naar provincie en wordt uitgewisseld tussen de Commissarissen van de Koning.

Campagne ‘Geef een (prenten)boek cadeau’ van start

Op 5 april gaat de landelijke leesbevorderingscampagne ‘Geef een (prenten)boek cadeau' weer van start. Het prentenboek van 2019 is 'Kikker is Kikker' van Max Velthuijs.

6 tips om het leukste kinderboek te kiezen

Het gaat goed met het kinderboek, werd deze week bekendgemaakt. Maar hoe kies je uit al die prachtige boeken het juiste boek? Waar moet je op letten?
1 Kinderboekenweek Humanitas.jpg

Bso-kinderen Humanitas schrijven eigen kinderboek

Kinderen van 170 bso’s van Kinderopvang Humanitas krijgen de kans om hun eigen kinderboek te schrijven.
Kinderverhalenwedstrijd

Doe mee aan kinderverhalenwedstrijd Write & Unite!

Schrijf een peuter- of kleuterverhaal over de gelijkwaardigheid van mensen met alle huidskleuren.
1 Lezen in de zomervakantie.jpg

Lezen om vakantiedip te voorkomen

In Limburg vindt een pilot plaats van Stichting Lezen ‘Vakantielezen is leuk!’ om het lezen ook tijdens de zomer te stimuleren.

Over vve en taalachterstanden

Taalachterstanden zo vroeg mogelijk voorkomen

Voor peuters met een taalachterstand is er vroeg- en voorschoolse educatie, ook kinderen zonder achterstand komen op de kinderopvang en de peuterspeelzaal met deze educatieve programma’s in aanraking. Pedagogisch medewerkers leren om peuters al op jonge leeftijd spelenderwijs en themagericht taal bij te brengen en meteen andere ontwikkelingsgebieden aan te spreken. Gemeenten krijgen subsidie om achterstanden aan te pakken. Hier gaat veel geld in om en er is nogal eens kritiek over de efficiëntie van de huidige VVE-methodieken. In dit dossier leest u meer over deze discussie en andere VVE-gerelateerde onderwerpen.

Lees meer

Bij een onderwijsachterstand presteert een kind met bepaalde omgevingskenmerken minder goed in het onderwijs in vergelijking met een kind met eenzelfde leerpotentieel, maar zonder die kenmerken. Het onderwijsachterstandenbeleid is gericht op het verminderen en voorkomen van onderwijsachterstanden. Binnen dit beleid krijgen peuters met een risico op een onderwijsachterstand door middel van voor- en vroegschoolse educatie spelenderwijs een stimulerend en taalrijk aanbod waarmee hun ontwikkeling op het gebied van taal, rekenen, motoriek, en op sociaal-emotioneel vlak op gestructureerde en samenhangende wijze wordt gestimuleerd. Het is de bedoeling dat deze deze kinderen een betere start op de basisschool (groep 3) maken en een toekomstige onderwijsachterstand mogelijk worden voorkomen of verminderd.

Randvoorwaarden
Voorschoolse educatie wordt aangeboden in VVE-groepen op kinderopvanglocaties of peuterspeelzaallocaties en is gericht op peuters tussen 2 en 4 jaar. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van het beleid ten aanzien van VVE. De randvoorwaarden voor de kwaliteit van VVE zijn geregeld in het Besluit basisvoorwaarden kwaliteit voorschoolse educatie. De werking van dat Besluit is naar aanleiding van de cohortstudie pre-COOL geëvalueerd. Het is het eerste Nederlandse onderzoek waarin gebruik is gemaakt van een begintest en waarin peuters tussen 2 en bijna 6 jaar zijn gevolgd in hun ontwikkeling, vanaf het moment dat zij naar een voorschoolse voorziening gaan, tot op de basisschool.

Pre-COOL
Uit het pre-COOL onderzoek blijkt dat VVE eraan bijdraagt dat peuters uit de doelgroep hun achterstand grotendeels inlopen. Het onderzoek laat zien dat deelname aan VVE kan compenseren voor onvoldoende stimulatie in de thuisomgeving. Daarbij toont het onderzoek aan dat een hoge educatieve kwaliteit van de voorschoolse voorziening van belang is voor de ontwikkeling van de aandachtfunctie die een belangrijke voorspeller is voor latere schoolse vaardigheden. Ook uit internationaal onderzoek blijkt dat een hogere, met name educatieve, kwaliteit van voorschoolse voorzieningen leidt tot een betere sociale ontwikkeling, tot een grotere mate van zelfregulatie en tot beter ontwikkelde cognitieve vaardigheden.

Discussie over effectiviteit
Er is in Nederland veel discussie over de effectiviteit van VVE. Zo bleek uit een inventariserend onderzoek van hoogleraar Ruben Fukkink in 2015 dat VVE niet effectief is. Later liet hij in een eigen onderzoek zien dat VVE in combinatie met VIB wel effect sorteert. De overheid blijft onverminderd inzetten op een achterstandenbeleid met gebruikmaking van VVE. Wel worden de VVE-gelden de komende jaren op een andere manier verdeeld. De kleinere gemeentes krijgen meer en de grote gemeentes minder. Dit heeft tot veel protest van grote gemeenten geleid omdat zij inmiddels een infrastructuur hebben opgebouwd van voorscholen en VVE-klassen. Bezuinigigen betekent een gedeeltelijke afbraak van die voorzieningen.

Educatieve kwaliteit
Uit peilingen met betrekking tot de kwaliteit op Nederlandse kinderdagverblijven en peuterspeelzalen blijkt dat de pedagogische kwaliteit goed is, maar dat de educatieve kwaliteit verbetering behoeft. Zo scoorde ruim driekwart van de pedagogisch medewerkers (werkzaam op een kinderdagverblijf) een onvoldoende voor ontwikkelingsstimulering en begeleiding van interacties tussen kinderen. En ook op peuterspeelzalen waren deze educatieve vaardigheden gemiddeld genomen matig tot onvoldoende aanwezig. Ook uit een andere studie blijkt dat Nederlandse pedagogisch medewerkers wel goed in staat zijn om emotionele en gedragsondersteuning te bieden, maar moeite hebben met de educatieve ondersteuning van kinderen. Om de effecten van VVE te verhogen, zijn enkele maatregelen nodig.

Aanpassingen Besluit
De aanpassingen van het Besluit basisvoorwaarden kwaliteit voorschoolse educatie zetten in op verhoging van de kennis en vaardigheden van de beroepskracht VVE, een betere kwaliteitszorg op VVE-locaties en indirect op verbetering van het toezicht. Zo moet het taalniveau van pedagogisch medewerkers omhoog. Pm’ers die in VVE-groepen werken, moeten naar niveau 3F op de onderdelen Mondelinge Taalvaardigheid en Lezen.

Innovatiecentra VVE
Onderzoek speelt een rol in het zoeken naar factoren die de kwaliteit en effectiviteit van VVE verbeteren. Vanaf het schooljaar 2017/2018 wordt via innovatiecentra onderzoek gedaan naar (potentieel) succesvolle VVE-interventies in de praktijk. Uitbreiding van het aantal uren VVE wordt bijvoorbeeld gezien als een manier om de effectiviteit van VVE te vergroten. Maar deze maatregel is kostbaar en de effectiviteit ervan hangt naar verwachting mede af van de kwaliteit van het aanbod. Binnen de innovatiecentra kan onderzocht worden in hoeverre, op welke manieren en in welke omstandigheden het aantal uren VVE van invloed is op de effectiviteit ervan. Deze innovatiecentra spelen ook een rol bij het delen van wetenschappelijke kennis en goede voorbeelden, zo is te lezen in de toelichting op het Besluit basisvoorwaarden kwaliteit voorschoolse educatie.

Uitgelicht congres

Masterclass Opvallend gedrag bij kinderen

Hotel de Reehorst

Congres Samenwerken in het netwerk

Hotel van der Valk Veenendaal