Uit het onderzoek Ongelijkheid van het jonge kind blijkt dat kinderen van ouders met een laag inkomen of een lage opleiding al op 3-jarige leeftijd al een achterstand hebben in vergelijking met kinderen van ouders met een hoog inkomen of opleidingsniveau. Deze verschillen verdwijnen niet gedurende hun jeugd en schooltijd.

Uit internationaal onderzoek is bekend dat interventies in de vroege jeugd kunnen helpen bij het verkleinen van de ongelijkheid. Voor- en vroegschoolse educatie (VVE) kan daarbij een positieve invloed uitoefenen. Uit buitenlandse onderzoeken blijkt hier een rechtstreeks verband te bestaan.

Nederlandse situatie wijkt af

De Nederlandse situatie wijkt echter op verschillende punten af. Vaak wordt internationaal het meest succes geboekt met programma’s gericht op kinderen die veel sterker zijn achtergesteld dan het gemiddelde doelgroepkind in Nederland. Bovendien maken in Nederland ouders gebruik van een relatief klein aantal uren reguliere kinderopvang per week en is het gebruik van hoogwaardige educatieve programma’s daarbij beperkt.

Ondanks de recente verplichting van 16 uur per week voorschoolse educatie voor doelgroeppeuters valt dus niet vast te stellen wat hier het positieve effect van is. Op basis van de huidige data is dit in elk geval niet vast te stellen, aldus de onderzoekers. Meer onderzoek is nodig om een beter begrip te krijgen van de effecten van kinderopvang op ongelijkheid in de Nederlandse context.

Migratie-achtergrond speelt minder een rol

Opvallend is dat de achterstand van kinderen met een migratie-achtergrond in de loop van de jaren wel minder wordt. Hoewel zij ook beginnen met een achterstand, werken zij deze gedurende hun schoolloopbaan doorgaans weg. Ze presteren op de laatst gemeten leeftijd van 15 jaar bijna hetzelfde als leerlingen zonder migratieachtergrond van vergelijkbare sociaal-economische afkomst.