Staatssecretaris van Ark van Sociale Zaken maakte onlangs bekend dat de maximum-uurtarieven waarover de overheid kinderopvangtoeslag uitkeert, niet nog verder worden verhoogd. Voor de dagopvang wordt dit uurtarief verhoogd met 27 eurocent. Voor de bso gaat het uurtarief juist omlaag met 34 eurocent. Deze bedragen zijn vooral gebaseerd op de veranderingen in de bkr-wetgeving (de beroepskracht-kindratio). Pm’ers in de bso mogen meer 7+’ers opvangen en pm’ers op de babygroep juist minder baby’s. Van Ark is van mening dat, ondanks dat het praktijkonderzoek van Buitenhek anders aantoonde, deze veranderingen afdoende moeten zijn voor organisaties om er financieel uit te komen.
Ouders betalen
Daar denkt de Brancheorganisatie (BK) anders over. De BK denkt al langer dat het kabinet de verkeerde keuzes maakt op grond van macro-onderzoek dat niet op de praktijk is gestoeld. Het heeft uit ergernis het overleg met het ministerie van Sociale Zaken helemaal stilgelegd. Ook nu vindt de Brancheorganisatie dat ze stelling moet nemen. ‘Wij zien niet alleen uit het Buitenhoek-onderzoek, maar horen ook van veel leden dat zij verwachten de prijzen met 10-12 procent te moeten verhogen in 2019. Elke cent bovenop het maximum-uurtarief van de overheid komt volledig voor rekening van ouders. Dit tast de toegankelijkheid van de kinderopvang aan. Vooral voor gezinnen voor wie de kinderopvang zo belangrijk is’, aldus woordvoerder René Loman.
Gemiddelde kostenstijging
De Brancheorganisatie maakte een eigen berekening om te zien wat het effect is voor gezinnen als kinderopvangorganisaties hun tarieven gaan verhogen en de kinderopvangtoeslag in stand blijft zoals is aangekondigd. Buitenhek verwacht een gemiddelde kostenstijging voor de dagopvang van 7,3 procent. Dit aangevuld met de prognose voor de kostenontwikkeling 2019, verwacht de Brancheorganisatie een totale gemiddelde kostenstijging van 12,1 procent vergeleken met 2018. Maar voor kleinschalige aanbieders zal dit percentage nog hoger uitvallen. De BK hanteert voor die groep een gemiddelde totale kostenstijging van 16,8 procent.
Rekenvoorbeeld
De berekening is gebaseerd op een gezin met 2 kinderen die 3 dagen naar de kinderopvang gaan. Vervolgens keek de Brancheorganisatie naar het kosteneffect voor een gezin met een lager inkomen en met een gemiddeld inkomen. Daaruit blijkt dat deze gezinnen tussen de 900 en 2000 euro meer gaan betalen voor kinderopvang per jaar dan ze nu doen. Opvallend is dat er voor de hogere inkomens weinig verandert. Loman: ‘Op Prinsjesdag is gezegd dat alle gezinnen er financieel op vooruit gaan. Met deze berekeningen tonen we aan dat deze meevaller direct verdampt door hogere opvangtarieven, waarbij vooral lagere en middeninkomens hard worden geraakt. Het lijkt of de overheid zand in de ogen van ouders strooit.’
Gemiste kans
De rekening wordt bij de ouders gelegd. ‘Voor een gezin met een lager inkomen, zijn een paar tientjes per maand veel geld.’ De Brancheorganisatie vreest dat zeker deze gezinnen gaan afhaken. Dat is niet alleen een gemiste kans voor de kinderen, maar ook voor het arbeidsmarkt-effect waar het kabinet juist de meerwaarde van kinderopvang in ziet. ‘Juist nu het goed gaat met de economie, liggen er voor veel ouders kansen om meer te gaan werken,’ zegt Loman.
Verschraling van het aanbod
Er is nog iets waar de Brancheorganisatie zich boos om maakt: de kinderopvang mag het verhaal van de verhoogde uurtarieven gaan uitleggen aan ouders. En welk verhaal, verschilt ook nog eens aanzienlijk per organisatie. Want grote organisaties hebben, blijkt zowel uit het SEO- als het Buitenhek-onderzoek, minder last van de bkr-maatregelen dan kleine organisaties. De Brancheorganisatie voorziet een verschraling van het aanbod waarbij schaalvergroting plaats gaat vinden. Momenteel is 80 procent van de sector een ‘kleine aanbieder’. Dat betekent dat ze twee locaties of minder hebben. Maar veel van hen geven aan heel onzeker te zijn over de kosten vanaf 2019.
Tariefontwikkeling monitoren
Dat het ministerie de komende maanden toch nog op het besluit terugkomt, dat verwacht de Brancheorganisatie niet. Daarom is er een extra interne ALV ingelast op 4 oktober om de zorgen te bespreken. De brancheorganisatie kondigt dan aan dat zij de tariefontwikkeling intensief gaat monitoren met hulp van een onafhankelijke commissie van experts. De eerste rapportage aan leden volgt eind dit jaar en wordt tevens onder de aandacht gebracht van de Tweede Kamer. Loman: ‘We hopen dat de financiële gevolgen voor ouders minder desastreus uitpakken dan we nu schetsen, maar de voortekenen lijken niet gunstig. We kunnen het er echt niet bij laten zitten.’
Vanessa en Mathelijne hebben helemaal gelijk en opnieuw schittert de Branchevereniging Kinderopvang in het niet-behartigen van de belangen van de belangen van de branche. De heren en dames pluche zitters (van de grote organisaties) denken niet na en hanteren een PR beleid wat niet gedragen wordt door de achterban, al dan niet hun leden.
Door dit soort onbezonnen acties en reacties van de BK hebben we inmiddels ook al een BMK en een BVOK en zijn gastouders ook veel meer hun eigen belangen gaan behartigen. Maar wat kan het de pluche zitters schelen. Zij krijgen aan het eind van de maand salaris, en daar gaat het hen om……
En brieven schrijven of mailen naar de BK? Geen zin, je krijgt toch geen antwoord! En dan te bedenken dat de BK (maar ook de BMK) akkoord zijn gegaan met de wet IKK! Zonder sancties als één dar partijen afspraken niet (geheel) nakomt en dan in de nasleep komen er wel erg veel excuses die wel heel erg lijken op “we hebben het niet geweten, we konden het niet voorzien”. PR beleid van de BK is alle kanten op slecht: naar de overheid, naar de leden én potentiële leden, naar de media, naar de ouders al dan niet met kinderen in de opvang, kortom: slecht, ondoordacht.
Beste branchevereniging,
De berichtgeving die jullie naar buiten hebben gebracht is zeer schadelijk voor het imago van de branche. Vanuit het noorden van Nederland ben ik hier absoluut niet content mee. Eindelijk, na jaren van achteruitgang, klimmen we uit het dal van een krimpende vraag. Nu trekt de vraag ook in het noorden net wat aan en dan slingeren jullie deze onjuiste en niet onderbouwde informatie de lucht in! Daar gaat het vertrouwen van de consument opnieuw.
Bij ons gaan de klanten helemaal niet meer betalen! Wij hanteren namelijk gewoon de indexering van de overheid en dan gaan de laagste inkomens er juist 25% op vooruit! De overige inkomens tot 120.000 euro gaan er 10% op vooruit. Door de schaal van onze organisatie (middelgroot) en de groeiende vraag kunnen wij de kostenstijging voor een deel zelf opvangen en daarmee hoeven we de kostenstijging niet volledig naar ouders door te berekenen. Met de landelijke publiciteit en het negatieve daglicht wat u schetst, brengt u mijn organisatie schade toe. Terwijl u zou moeten staan voor al uw leden en de sector in brede zin. Een nuancering van jullie bericht zou meer dan op zijn plaats zijn (en inzicht in de berekeningen die aan jullie stelling ten grondslag liggen). Uiteraard ben ik beschikbaar voor contact.
Vanessa Weewer
Heel jammer dit: Weer is de betaalbaarheid van kinderopvang negatief in de media, terwijl de exorbitante prijsstijgingen niet van toepassing zijn op alle kinderopvangorganisaties. Door deze media-aandacht zullen ouders opnieuw sneller kiezen voor opvang in het informele circuit: Ze zijn bang gemaakt voor kosten die er niet overal in het land zijn. De randstad staat niet voor heel Nederland.