Dat nu ook een rechtse partij als de VVD een voorstel doet voor gratis kinderopvang in de aanzet voor het regeerakkoord, maakt de kans reëel dat dit er ook gaat komen in de toekomst. Het is nu slechts een kwestie van tijd, zegt politiek commentator Frits Wester tegen RTL Nieuws.

‘Gratis opvang stuk dichterbij’

Waar voorheen vooral linkse partijen pleitten voor gratis kinderopvang, blijkt nu ook de VVD zich te kunnen vinden in dit plan. ‘Dat de VVD nu de twijfels opzij zet, brengt gratis opvang een stuk dichterbij’, concludeert Wester. ‘Omdat alle linkse partijen hier al langere tijd op aandringen, is de kans reëel dat het er op termijn van gaat komen.’

Voldoende personeel

Hoewel het een kwestie van tijd is, zijn er nog flinke hobbels te nemen voor gratis kinderopvang gerealiseerd kan worden. Denk aan het vinden van voldoende gekwalificeerd personeel, om al deze kinderen op te vangen. Meer dan de helft van de kinderopvangorganisaties heeft een tekort aan personeel, schreven wij onlangs.

Kosten: 5,5 miljard

Dan heb je nog de kosten. Het Centraal Planbureau (CPB) raamde de kosten voor vier dagen gratis kinderopvang (zowel dagopvang als buitenschoolse opvang) voor werkenden én niet-werkenden op 5,5 miljard euro per jaar.

ICKO

Het ICKO denkt dat de doelstellingen van VVD en D66, waaronder ook het voornemen om de leerplicht terug te brengen naar 4 jaar, niet bereikt worden op de manieren die de partijen voorstellen. Zoals de voorwaarde dat er voldoende opgeleide medewerkers beschikbaar zijn.

Het ICKO komt met eigen aanbevelingen:

• Laat het geld dat “op termijn” aan gratis kinderopvang besteed zou gaan worden nu ten goede komen aan betaalbaarheid en toegankelijkheid door de maximum uurtarieven te herijken én de werkuren eis los te laten.
• Creëer een stelsel waarin de ontwikkeling van kinderen optimaal tot zijn recht komt door kinderen van 0-5 jaar naar kinderopvang (met VVE) te laten gaan.
• Stimuleer werken in de kinderopvang met campagnes en middelen.

Verhogen maximum uurtarief

Volgens het IKCO kan de betaalbaarheid direct vergroot worden door het maximum uurtarief aan te passen. ‘In 2021 ligt het uurtarief bij circa 70% van de aanbieders van dagopvang hoger dan het fiscale maximum uurtarief en voor bso bij circa 90 % van de aanbieder. Daarmee wordt dus een veel groter deel van de kosten van de kinderopvang bij de ouders neergelegd dan dat er door de overheid voorgespiegeld wordt. Voor 2022 is een verhoging van het maximum uurtarief aangekondigd van 0,5%, daarmee komt het maximum uurtarief van de dagopvang op € 8,50. Dat betekent voor heel veel ouders dat de betaalbaarheid van de kinderopvang verslechtert in plaats van verbetert.’

ICKO: ‘Daarom moet het fiscale maximum uurtarief niet met 0,5% geïndexeerd worden voor 2022, maar moet het gaan naar een dekkingsgraad van 80% van het aanbod, zoals afgesproken bij de invoering van de Wet Kinderopvang in 2005, zodat alle kostenstijgingen niet bij de ouders neergelegd worden.’

Personeel werven

Om meer personeel te werven pleit het ICKO voor meer overheidsgeld voor wervingscampagnes. Daarnaast wordt het werken in de kinderopvang aantrekkelijker door hogere salarissen. Daarbij helpt een verhoging van de maximum uurtarieven.

Werkuren-eis loslaten

‘Om de toegankelijkheid voor alle kinderen te vergroten dient de werkuren-eis losgelaten te worden’, stelt het ICKO. ‘Ook dit kan op korte termijn en ook daar is geen stelselwijziging voor nodig. Behalve dat het de toegankelijkheid vergroot, betekent het ook een enorme vereenvoudiging voor de uitvoering van de toeslagen.’

BOinK over gratis bso

BOinK-voorzitter Gjalt Jellesma zei eerder al in een interview met KinderopvangTotaal: ‘Ik heb geen enkele twijfel over twee dagen gratis opvang voor 0 tot 4 jaar, maar voor twee dagen gratis bso willen we ouders graag een realistisch scenario voorhouden. Voordat je de capaciteit hebt gerealiseerd om dat waar te maken, ben je een paar jaar verder. De meeste opvangorganisaties hebben nu al moeite met het vinden van gekwalificeerde mensen. Het heeft geen zin om ouders voor te houden dat hun kinderen gratis naar de bso kunnen als er een wachtlijst is van drie jaar. Bovendien moeten sommige organisaties daarvoor ook fysiek uitbreiden, met alle complicaties van dien. Kortom, we willen heel graag maar we moeten geen valse verwachtingen wekken.’

Reacties van kinderopvangmedewerkers

Op onze Facebookpagina deelden we eind vorige week het nieuws over de VVD en D66 die pleiten voor gratis kinderopvang in de aanzet voor een regeerakkoord. Dat maakte veel reacties los. Wat vinden medewerkers in de kinderopvang zelf? Enkele reacties:

• Olga: ‘Ik vind het plan heel dubbel. Aan de ene kant denk ik: wat een top plan, want ik denk dat op deze manier veel meer ouders gaan werken of meer gaan werken. Want het is dan financiële aantrekkelijk. Aan de andere kant denk ik: waar gaan we deze kinderen herbergen? Wie gaat er voor deze kinderen zorgen, want er zijn al veel te weinig pm’ers en ik denk niet dat dit ineens anders gaat zijn.’
• Daphne: ‘’Veel’ vergoeding… Oké! Gratis, nee! Iets wat gratis is, is niet kwalitatief heb ik altijd geleerd (goedkoop is duurkoop) en dat is de kinderopvang in Nederland absoluut wel.’
• Melline: ‘Ik ben vóór! Maar laat ze dan eerst het beroep maar eens aantrekkelijker maken met een betere bkr, meer taakuren en overall lagere werkdruk! #kovooreengoedecao’
• Sanne: ‘Mooi plan! Maar ik nodig de bedenkers hiervan graag uit om in het echt te zien hoeveel medewerkers we nu al te kort komen.’
• Femke: ‘Misschien een idee om de flexwerkers een vaste job aan te bieden. Een tekort aan personeel, maar flexwerkers kunnen niks vast krijgen, vreemd hoor.’