In het dagelijks leven is Ad Vos bestuurder van PIT kinderopvang & onderwijs in Zwijndrecht. Met Samenwijs kinderopvang & onderwijs in Hilvarenbeek en Blosse Opvang en Onderwijs in Heerhugowaard is PIT een van de oprichters van de VNK.
Het doel van de nieuwe netwerkorganisatie is een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van kindcentra vanuit de gedachte dat je de ontwikkeling van kinderen beziet over de gehele periode van 0-13 jaar. Er zijn meer verenigingen die dat nastreven, beaamt Ad Vos, zoals PACT voor Kindcentra. Maar er zijn nog geen organisaties die dit volledig vanuit het bestuurlijk perspectief zien.
Gemeenschappelijk koffieapparaat
Het aantal problemen dat met één gefuseerde bestuurlijke organisatie voor de werkvloer kan worden opgelost is volgens Vos groot. ‘Het gaat om kleine dingen, zoals hoe je de kosten van een gemeenschappelijk koffieapparaat verrekent. Maar het gaat ook om het ontwikkelen van een gemeenschappelijke visie op de ontwikkeling van kinderen.’
Andere thema’s zijn het op de beste manier inrichten van de afzonderlijke geldstromen, die immers anders zijn voor opvang en voor onderwijs. ‘En de verschillende cao’s, niet te vergeten, en al die andere zaken die ook in een kindcentrum toch anders blijven voor de verschillende onderdelen ervan.’
Eigen ‘moederbedrijf’
Zolang de kinderopvang en het basisonderwijs als afzonderlijke organisaties naast elkaar blijven bestaan, komt er wat dat de wezenlijke samenwerking betreft niet echt iets van de grond, is de ervaring van Ad Vos. ‘Ik heb het meerdere malen gezien. De pm’ers en de leerkrachten zijn van goede wil maar ze richten zich dan als het erop aankomt toch vooral op de opvang dan wel het onderwijs, of zelfs op het eigen ‘moederbedrijf’.
Er blijft dan een scheidslijn. ‘Maar zodra er een gemeenschappelijk bestuur is, gaat de samenwerking echt lopen. Dat heeft met focus te maken. Zodra je formeel bent samengegaan, gaat er een knop om. In die samenwerking is er dan ook geen weg meer terug.’
Inzichten van pm’ers
Dat uit zich dan ook in het gebruik maken van elkaars expertise. ‘Pm’ers beschikken bijvoorbeeld over kennis van en inzicht in de ontwikkeling van jonge kinderen die in het onderwijs de afgelopen jaren een beetje verloren is gegaan. Dat kun je oplossen door pm’ers en de leerkrachten van groep 1 en 2 meer met elkaar te laten overleggen, ook organisatiebreed. Dat kan heel waardevol zijn. En ook dat loopt beter als je één organisatie bent.’
Twee sectoren samenvoegen vergt creativiteit en inventiviteit en dus lef, aldus Ad Vos. ‘De wet- en regelgeving vereist een strikte scheiding. Een holdingconstructie of bestuurlijke fusie is dan het antwoord. Kinderopvang en onderwijs als aparte entiteiten onder een samenbundelende gezamenlijke stichting. In deze gezamenlijke stichting zitten dan de rvt, het bestuur en de medezeggenschap. Zo is de organisatie wettelijk administratief gescheiden en werkend voor ouders en medewerkers een eenheid.’
Verschillen inspectie
Hoe dan ook is de beweging naar kindcentra volgens hem onomkeerbaar en niet te stuiten. ‘Maar er blijven grote verschillen tussen de opvang en het onderwijs. Zoals ik al aangaf in de geldstromen en de cao’s, maar bijvoorbeeld ook in het toezicht, dat voor de opvang en het onderwijs heel anders is ingericht. De Inspectie voor het Onderwijs geeft kort door de bocht geformuleerd meer ruimte voor ontwikkeling en het lessen trekken uit fouten, terwijl de GGD meer klassiek toezicht houdt. Om aan al die verschillen een einde te maken, wil ik pleiten voor een overkoepelende wet. Een Wet op de kindcentra, waardoor we tot een meer gerichte aanpak kunnen komen.’
Daarvoor gaat de VNK zich dus inzetten, maar zolang dat wettelijke kader er niet is zullen Ad Vos en zijn medebestuursleden blijven streven naar één gefuseerde bestuurlijke organisatie voor alle kindcentra. ‘Er zijn veel prachtige ontwikkelingen gaande, in onze eigen organisatie en bij andere. Wij gaan ervoor dat die ontwikkeling wordt versterkt.’
Ambassadeurs
De VNK heeft drie speerpunten voor de komende jaren: invloed uitoefenen, kennis delen en ondersteuning en advies. ‘Langs deze lijnen werken we samen met onze collega-leden die met dezelfde ontwikkeling bezig zijn, met onze samenwerkingspartners zoals de brancheorganisaties, met onze preferred partners die al pogingen doen om organisaties zoals die van ons te bedienen en met ambassadeurs die onze werkwijze nog verder in de praktijk brengen. Afzonderlijk van elkaar doen we nu al mooie dingen voor de kinderen, maar samen komen we toch echt verder.’
Wat doet de VNK?
De Vereniging Netwerk Kindcentra presenteert zichzelf op 28 januari via hun website www.netwerkkindcentra.nl. Het bestuur bestaat op dit moment nog uit drie leden (uit te breiden naar vijf). Er is geen bureau of staf, alleen een secretariaat. De VNK werkt met partners met een bijzondere expertise voor bijvoorbeeld financiën, ICT, huisvesting, vakinhoud, communicatie en meer. Deze partners leveren de leden tools, achtergrondinformatie en dienstverlenende producten en geven daarnaast 10 procent korting op hun reguliere diensten. Waar nog aan gewerkt wordt: een raad van advies en een kring van ambassadeurs.