Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Blog Sanne Bosmans – Het nadenkstoeltje

Het strafstoeltje heeft plaats gemaakt voor het nadenkstoeltje. De vraag is in hoeverre dit eigenlijk anders is en wat we er mee bereiken.
Sanne Bosmans - Forsa!.jpg
'Ondanks dat ik geloof dat het nadenkstoeltje eigenlijk hetzelfde is als het strafstoeltje

Ik had afgelopen week een aantal gesprekken met managers in de kinderopvang en gaf een trainingsdag over het loslaten van straffen en belonen bij lastig gedrag. Als ik in deze gesprekken vroeg welke acties er vaak worden ondernomen bij lastig gedrag, dan was het veel gehoorde antwoord; ‘even na laten denken over het gedrag, door een rust moment in te lassen’ Ik besluit oprecht nieuwsgierig door te vragen; ‘En heeft het zin?’

Pedagogisch medewerker: ‘Ja het heeft zeker zin. De kinderen gaan rustig op de stoel zitten en komen even tot rust. Daarna vraag ik of ze zelf een oplossing kunnen bedenken voor hun lastige gedrag. Kinderen komen dan vaak zelf met een oplossing, zoals het geven van een kusje of het zeggen van sorry.’

‘Zijn de kinderen echt vanuit een eigen drive gemotiveerd?’

Ik denk na; ‘Komt dit antwoord echt uit de kinderen zelf?’

Pedagogisch medewerker: ‘Ja, want ik heb niets opgelegd, en de kinderen gaan het dan ook echt doen.’

Na dit gesprek ben ik nog aan het doormijmeren, want ergens in mij knaagt het. Ik geloof namelijk aan de ene kant sterk in het bevorderen van eigen verantwoordelijkheid en het gezamenlijk leren oplossen van problemen. Daarbij lijkt het dat de kinderen in spé zelf tot een oplossing komen. Maar aan de andere kant roept het veel vragen op;

  • Zijn de kinderen echt vanuit een eigen drive gemotiveerd om het lastige gedrag te herstellen, of is het sociaal wenselijk? Volgen de kinderen keurig de aanwijzingen van de pm’er op en laten ze goed gedrag zien, maar leren ze hiermee echt inlevingsvermogen te hebben en het gevolg van hun gedrag?
  • Zijn we op deze manier niet bezig met ontkoppeling, in plaats van verbinding, waar kinderen bij lastig gedrag zo’n behoefte aan hebben?
  • Weten we waarom kinderen zich lastig gedragen? Wat is de oorzaak hiervan? Wat is de behoefte achter het gedrag?
  • Wat is de toegevoegde waarde om de kinderen apart te zetten? Zouden we dit ook in de groep op kunnen lossen?

Ondanks dat ik geloof dat het nadenkstoeltje eigenlijk hetzelfde is als het strafstoeltje, vind ik het heel begrijpelijk dat we het inzetten. Het is gebaseerd op de gedachten van het behaviorisme, zoals te zien is in dit fragment;. Dit gedachtengoed is in beleidsmaatregelen en pedagogische praktijk nog springlevend. Maar als we gedrag willen veranderen dan is het juist essentieel om te kijken naar de oorzaak, de intrinsieke motivatie te gebruiken en het natuurlijke gevolg van het gedrag te laten ervaren. Ook is het belangrijk om de verbinding aan te blijven gaan (hoe lastiger het gedrag, hoe meer nabijheid kinderen nodig hebben), in plaats van te ontkoppelen.

‘Het is hoog tijd om anders pedagogisch te handelen’

Het is mooi om te zien als kinderen niet onze regels netjes opvolgen, maar vanuit eigen beweging die actie ondernemen die het gevolg is van hun gedrag. Hiervoor is het volgens mij helemaal niet nodig om kinderen even apart te zetten. Dit kan ook in de groep. Door bijvoorbeeld openlijk in de groep actie te ondernemen. Dan zien meteen de andere kinderen ook welke normen en waarden er zijn in de groep.

Als een kind bijvoorbeeld de ander heeft pijn gedaan, dan kun je samen een washandje gaan halen of een pleister plakken. Als het kind spullen heeft gegooid, dan kun je dit (al dan niet) samen op gaan ruimen. Als een kind iets kapot heeft gemaakt, dan kan het kind binnen zijn eigen mogelijkheden dit herstellen.

Ik ben samen met Marilse Eerkens (zie dit artikel in de Correspondent) er van overtuigd dat het ruim honderd jaar na het introduceren van het behaviorisme hoog tijd is om anders pedagogisch te handelen. Dit vergt alleen een andere blik op wat kinderen van ons als volwassenen nodig hebben en hoe ze zich ontwikkelen. Ik geloof en merk dat we vanuit daar op de juiste manier van pedagogisch handelen uitkomen.

‘De hoeveelheid liefde is onbetaalbaar, maar het spelen van een politieagentje, daar word ik soms wel moe van’, lees meer in de vorige weblog van Sanne met de titel ‘politieagentje spelen’ >>

Geef je reactie

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn. Heb je nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.