Het is voor iedereen duidelijk: een situatie zoals de huidige, kennen we niet. En hoe we daarmee om moeten gaan is vaak nog een raadsel. Noodwetten en coronamaatregelen zorgen voor onrust. Bedrijven moeten alle riemen bijzetten om gezond te blijven. Letterlijk én figuurlijk.
Werknemers zitten ‘ziek’ thuis met aan corona-verwante klachten, wachtend op de testuitslag die soms wel enkele dagen uitblijft. Ondertussen moeten organisaties vervangend personeel inzetten, zeker in de cruciale beroepen als de kinderopvang.
Een gedeelde verantwoordelijkheid?
Een werkgever stelde daarover de volgende vraag aan de redactie van Kinderopvangtotaal:
‘Als werkgever ben ik erg nieuwsgierig hoe andere kinderdagverblijven loondoorbetaling en vervangende werkzaamheden organiseren in coronatijden. Volgens de wet is de werkgever verplicht om loon door te betalen, wanneer een medewerker met een vast aantal uren niet in staat is om te komen werken. Door de coronamaatregelen loopt het aantal medewerkers dat ziek thuis komt te zitten enorm op. Hierdoor stijgen de loonkosten binnen een bedrijf ook aanzienlijk. In veel gevallen kan een medewerker prima werken, maar mag dit niet i.v.m. de vastgestelde coronarichtlijnen van het RIVM.
In hoeverre zijn werknemers bereid om gedeelde verantwoordelijkheid dragen voor hun organisatie? Zijn zij bijvoorbeeld ook bereid op een ander moment in de week – op de dagen waarop ze normaal vrij zijn – deze ‘wacht op de uitslag-uren’ in te halen óf om verlofuren op te nemen? Hoe kijken werknemers tegen dit punt aan? Vinden zij dat werkgevers volledig verantwoordelijk zijn voor dit stukje?
Hoe lossen andere organisaties dit op? Graag horen we de standpunten van werkgevers en werknemers.’
Wij deelden deze vraag onder werkgevers en werknemers en kregen ruim honderd reacties binnen.
Compensatie overheid
Zo vindt pedagogisch medewerker Nathalie dat de overheid werkgevers zou moeten compenseren, voor de dagen waarop werknemers niet kunnen (want: wachtend op de coronatest-uitslag) en niet mogen werken. ‘Ik vraag er niet om om met lichte verkoudheidsklachten een test te doen en dus bijna drie dagen thuis te moeten blijven (…) Ik vind niet dat ik daar dan vrije dagen voor op moet nemen.’
In plaats van ‘uren afpakken’ moet gekeken worden naar een snellere uitslag (binnen 24 uur) van de coronatest voor een vitaal beroep als kinderopvang, vindt pm’er Steffie. Dan kun je ook weer sneller aan het werk, en lost het probleem zichzelf op.
‘Samen moeten we hier doorheen’
Bij een kleinschalig kinderdagverblijf waar Lenny bij werkt wordt nu al actief samengewerkt tussen werkgever en werknemers. ‘Bij ons wordt dan ook heel flexibel met de werkdagen omgegaan. Moet je thuis blijven met klachten, dan werk je op een andere dag je uren (na overleg). Dit is zo’n uitzonderlijke situatie… Hier weet/heeft (nog) niemand een gepaste oplossing voor. Dus ook de werkgever is “slachtoffer”. Ik vind het dan ook makkelijk om te zeggen dat de werkgever voor alles op moet draaien. Zeker kleine kdv’s kan dit de kop gaan kosten. (…) SAMEN moeten we hier doorheen! Succes iedereen met het zoeken naar de juiste oplossing(en).’
Werkgever Linda betaalde een medewerker met een 0-urencontract haar uren voor de helft uit, toen zij twee weken lang thuisbleef met verkoudheidsklachten. ‘Andere collega’s moesten haar dienst overnemen. Nu blijkt dat ze voor een andere collega met verkoudheidsklachten niet wil invallen, want “ze heeft andere plannen”, en ben ik de volgende keer niet meer bereid haar uren (gedeeltelijk) uit te betalen. We doen het samen of we doen het niet.’ Haar reactie krijgt veel bijval.
Kayleigh ziet weinig in het opnemen van verlof wanneer je verplicht thuis zit, omdat je nergens heen mag. Zij is wel bereid thuis aan de slag te gaan voor haar werkgever: ‘Ziek thuis met klachten is geen vakantie… Je zit dan thuis en mag niet weg tot de uitslag… Je bent dus gewoon ziek! Inhalen zou ik ook niet mee eens zijn. Als ik buikgriep heb haal ik dit immers ook niet in. Wel zou ik bereid zijn om thuis werkzaamheden te doen: thema’s, observaties, schema’s bijwerken, roosters maken enz.’
‘In het najaar kunnen ze dagverblijven gaan sluiten’
Pm’er Ida vindt de hele situatie ondoenlijk voor kinderdagverblijven, zeker met het najaar in het vooruitzicht. ‘Ik snap de vraag maar ik vind het nogal wat om hier verlof uren voor op te nemen of “inhaaluren” te gaan maken. Ik ga dat ook écht niet doen! Ik kan bij een simpele verkoudheid best werken, het RIVM legt deze regel op waar ik ook absoluut niet blij mee ben. Straks komen de koude maanden er aan en is iedereen weer aan het snotteren. Als te veel werknemers hier last van krijgen, kunnen ze dagverblijven gaan sluiten. Ik verwacht ook eigenlijk dat ze deze regel terug gaan draaien. Dit is geen haalbaar verhaal en dit door werkgever/werknemer op laten lossen vind ik niet netjes.’
Ook Monique verwacht problemen voor het najaar. ‘Bij ons nu nog niet aan de orde maar wellicht van het najaar wel. Vraag me dan alleen af hoe vaak wij ons dan moeten laten testen en of je hiertoe verplicht wordt of een keuze houdt met uitzieken zonder testen en zonder inleveren van uren. We willen allemaal zo min mogelijk personeelstekorten en dat alles goed doorloopt en natuurlijk uitsluitsel van corona, maar om straks meerdere testen te moeten doen lijkt me ook niet fijn als het verkoudheids- en griepvirussen seizoen weer begint. De ervaring van de laatste jaren is toch wel dat we regelmatig wat oppikken van de kinderen.’
De vraag van de werkgever over wie er verantwoordelijk is hebben we ook uitgezet bij de FNV, de Brancheorganisatie Kinderopvang en de Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang. Zodra we een reactie hebben, delen we dat in een artikel op deze website.
