Net als in Eindhoven, bieden in Arnhem zowel kinderopvangcentra als peutercentra VVE aan. De keuzevrijheid voor gezinnen (tweeverdieners, kostwinners of met een achterstand) is door deze aanpak vergroot. Want het aanbod op locaties is grotendeels gelijk en voor kwalitatieve VVE kunnen ouders op (bijna) alle locaties terecht.

Nog niet helemaal gewend

Corine Hennekes, directeur bestuurder van de Stichting Peutercentra Arnhem (SPA): ‘Het is voor ons als stichting nog wel even wennen om te acteren op de kinderopvangmarkt. We zijn bezig om onze dagdelen uit te breiden met een extra uur educatie. Daar hebben ouders veel behoefte aan. Door onze dagdelen te verlengen, kunnen we ouders meer bieden. Inhoudelijk is dat goed, maar het biedt ook financieel voordeel.’ Andersom ziet ze dat kinderopvanglocaties nog niet allemaal peuterwerk zijn. ‘Wij zijn vanuit het peuterspeelzaalwerk altijd meer wijkgericht geweest. Onze pedagogisch medewerkers werken van oudsher heel zelfstandig en zijn vaak ‘de spil’ in de wijk. Ze zijn zeer ondernemend in het leggen van contacten met jeugdvoorzieningen in de wijk. Dat is in de kinderopvang toch minder vanzelfsprekend.’

Ontwikkelrecht

Ze gelooft in de koers die de gemeente Arnhem vaart. Daar bestaat sinds dit jaar het ontwikkelrecht voor alle peuters tussen de 2 en 4 jaar oud. Dit houdt in dat de gemeente twee dagdelen extra financiert voor alle kinderen met en zonder een VVE-indicatie (in totaal vier dagdelen). Voor lage inkomens compenseert de gemeente de kosten van twee dagdelen extra ook. Andere ouders betalen een inkomensafhankelijke bijdrage voor maximaal vier dagdelen. Voorheen waren peuters pas vanaf 2,5 jaar welkom. Het bereik is vanaf januari 2017 daardoor alleen al bij SPA met 50 peuters toegenomen.  Het totale bereik van peuters ligt in Arnhem, hoog: namelijk 90 procent.

Peuterspeelzaal

Arnhem voldoet sinds 2014 aan de financiële eisen van harmonisatie en sinds 2015 ook aan alle overige harmonisatie-eisen. 27 peutercentra van de SPA staan nu geregistreerd als kinderdagverblijf met VVE met een eigen LRKP-nummer. De overige zeven peuterspeelzalen die de gemeente telde, zijn ondergebracht bij SKAR, dat zich in 2015 aansloot bij Korein Groep. Dat SPA als organisatie zelfstandig blijft functioneren, heeft mogelijk ook te maken met de historie van de stichting. In Arnhem en Velp is het peuterspeelzaalwerk uitgevonden toen de Vereniging voor Vrouwen met Academische Opleiding in 1968 peuterspeelzalen oprichtte.

Geen blauwdruk

In Arnhem werken onderwijs, opvang en peuterspeelzaalwerk samen in kindcentra. ‘Maar wij geloven niet in een blauwdruk voor een IKC, vertelt Hennekes. ‘In de ene wijk is behoefte aan een samenwerking tussen SKAR, SPA en meerdere basisscholen, terwijl een andere wijk liever kiest voor de exclusieve samenwerking met SPA vanwege onze antroposofische peuteropvang. Dat betekent dat we op elke plek in een heel andere samenstelling moeten samenwerken. Dat is best ingewikkeld, maar ook een mooie uitdaging en we vinden er onze weg wel in.’

Educatieve dagopvang

Hennekes ziet een meerwaarde van het aanbod van VVE op (bijna) alle locaties. ‘Vroeger gebeurde het nog dat een kind dat behoefte had aan VVE, van de dagopvang af moest om naar de peuterspeelzaal te gaan. Nu kan dit kind op zijn eigen locatie kwalitatief goede VVE krijgen. ‘ Veel last van het aanbieden van VVE op andere locaties heeft Hennekes niet. Het grootste deel van haar ouders is tweeverdiener en kiest bewust voor de kortere dagdelen of combineert dit met bijvoorbeeld gastouderopvang of informele opvang. ‘En door het uitbreiden van onze dagdelen met een uur, kunnen ze ook voor halve educatieve dagopvang bij ons terecht.’ Hiervoor rekent Hennekes hetzelfde uurtarief als het reguliere tarief. Om tweedeling te voorkomen, betalen ouders die geen gebruikmaken van de Wet Kinderopvang wel wat minder.

Gezamenlijke stappen

Concurrentie met de kinderopvang; dat is er wel, geeft Hennekes toe. ’Maar het staat samenwerking niet in de weg’ ziet ze. ‘We geloven allemaal in de stappen die we nu gezamenlijk zetten. Wijkcoaches hebben kinderen met een achterstand sneller in beeld. Consultatiebureaus weten ons ook te vinden. We vergroten hiermee niet alleen het bereik van peuters in de gemeente, maar hopelijk ook het effect van voorschoolse educatie.’

In deel 1 en 2 komen vertegenwoordigers van voorschoolse organisaties aan het woord. Zij vertellen hoe hun gemeente de twee verschillende voorzieningen kinderopvang en peuterwerk in stand hielden, maar toch voldeden aan de harmonisatie-eisen. Lees hier het verhaal van de gemeente Dordrecht en van de gemeente Velsen.

In deel 3 en 4 komen twee gemeenten aan bod die ervoor kozen om het peuterwerk onder de reie van kinderopvang te schuiven. Welke argumenten lagen hieraan ten grondslag en voor welke uitdagingen stonden kinderopvang- en peuterspeelzaaleigenaren daar? Lees het verhaal van de gemeente Zwartewaterland en van de gemeente Enschede.