Dit merkt Branchevereniging Kinderopvang op. ‘Gemeenten kunnen kinderopvangorganisaties op allerlei manieren tegemoet komen’, zegt de woordvoerder van de Brancheorganisatie Saskia Speelman. Als voorbeeld noemt zij het verlagen van huren. ‘Gemeenten realiseren zich dat jonge gezinnen wegtrekken als er geen voorzieningen zoals kinderopvang zijn. Het gebeurt daarom vaak dat gemeenten een samenwerking tot stand brengen tussen kinderopvang, onderwijs en woningbouwverenigingen. Het is een kwestie van maatwerk en creatief ondernemerschap. Dan lukt het vaak wel om een voorziening, bijvoorbeeld onder één dak, open te houden.’

Slaapdorpen

Krimpgebieden, waar de  vergrijzing toeslaat en jonge gezinnen wegtrekken, komen vooral voor aan de randen van het land. Met name in het Noorden en Oosten. De Brancheorganisatie heeft geen exacte cijfers van deze zogenoemde ‘witte vlekken’. Omroep Gelderland portretteerde deze week een kinderopvanglocatie in Haarlo. De opvang dreigde daar te verdwijnen. ‘Als je een klein dorp als Haarlo leefbaar wilt houden, dan zijn kinderen van essentieel belang. Zonder de jeugd wordt Haarlo een slaapdorp’, zegt Hugo Boom van Stichting Kindcentrum ’t Zunneke Haarlo.

Ouders in het bestuur

In Haarlo vormen nu de ouders het bestuur van de kinderopvang. De dagelijkse leiding is in handen van kinderopvangprofessionals. De kinderopvang voldoet aan alle kwaliteitseisen. De opvang is ietsjes duurder geworden per uur, maar volgens de initiatiefnemers hebben ouders dat kwartje extra er zo weer uit omdat ze benzinekosten kunnen besparen. ‘Een prima manier om kinderopvang open te kunnen houden in een krimpgebied’, vindt Speelman van Brancheorganisatie Kinderopvang. ‘Voor ons geldt: als zij zich houden aan de kwaliteitsregels en werken met kinderopvangprofessionals op de groepen, is het goed. Kinderopvang is natuurlijk geen ballenbak wat ouders er zelf even bij kunnen doen.’

Gastouderopvang

Voor professionele kinderopvangorganisaties is het ondernemen in krimpgebieden vaak niet rendabel. Wat Speelman wel vaak ziet is, dat kinderopvangorganisaties in deze gebieden gastouderopvang aanbieden. ‘Gastouders hebben zonder personeelskosten en de huur van een pand meer mogelijkheden om aan de vraag uit de regio te voldoen. Ook dat juichen wij toe zolang zij zich aan de professionele kwaliteitsstandaarden houden.’

Rendabel

De gemeente Berkelland is blij met het initiatief van de ouders in Haarlo. ‘Kinderopvang in krimpgebieden dat is toch echt een moeilijk vraagstuk’, zegt wethouder Patricia Hoytink bij Omroep Gelderland. ‘Vaak wordt het door grote commerciële partijen geregeld. In een krimpgebied heb je nou eenmaal weinig kinderen en dat is voor een grote organisatie niet interessant, omdat het financieel dan bijna niet te doen is.’

Ondanks magere jaren waren er organisaties die het lukte om ook de afgelopen jaren te (blijven) groeien. Is er iets te leren van hun aanpak? We zetten een aantal tips van drie groeiers in de kinderopvang op een rij.