Het kabinet wil dat de werkgelegenheid de komende tijd groeit met 100 duizend banen en dat de economie groeit. Tegelijk moeten inkomensverschillen niet toenemen en moeten overheidsuitgaven in de gaten worden gehouden. Dit wil het kabinet bereiken met een belastinghervorming die het stelsel eenvoudiger moet maken. Geen gemakkelijke opgave. Daarom heeft het CPB enkele jaren onderzoek gedaan naar mogelijke scenario’s en de effecten daarvan.

Moeders met kinderen

De arbeidsparticipatie is in Nederland aardig hoog. Veel scenario’s bleken amper het effect te hebben dat meer mensen gaan werken. Zeker mannen, ook als ze kinderen hebben, zijn weinig gevoelig voor financiële prikkels. De winst valt vooral te halen bij moeders met jonge kinderen. Daar zit nog de meeste rek in de arbeidsparticipatie. Een subsidie voor werkende moeders met jonge kinderen heeft een groter effect dan een subsidie voor alle werkenden. Bovendien is voor deze groep ook het aantal uren per werkende nog wel gevoelig voor fiscale prikkels.

Onlangs meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dat de arbeidsparticipatie van ouders met jonge kinderen amper geleden heeft onder de bezuinigingen op de kinderopvang. Dat strookt niet helemaal met de conclusies van het CPB, al is de aard van het onderzoek heel anders. Bureau Buitenhek vergeleek arbeidsparticipatie-cijfers van andere jaartallen en kwam tot heel andere conclusies dan het CBS. Lees meer >>

Formele kinderopvang

Ook het verhogen van kinderopvangtoeslag werd als scenario doorberekend. Dit blijkt wel effectief omdat kinderopvangtoeslag is gekoppeld aan het aantal gewerkte uren. Het nadeel is dat een hogere kinderopvangtoeslag ook leidt tot hogere overheidsuitgaven. Ouders zullen informele kinderopvang immers vervangen voor formele opvang. Niet alleen het bedrag dat zij terugkrijgen is hoger, ook het aantal ouders dat er gebruik van maakt. Maar zelfs als er rekening gehouden wordt met een stijging van overheidskosten, levert een hogere kinderopvangtoeslag meer werkgelegenheid op dan bijvoorbeeld het verlagen van belastingtarieven.

Kindregelingen

Eén van de vier kindregelingen is de inkomensafhankelijke combinatiekorting. Het verhogen van deze korting blijkt nóg beter te werken dan het verhogen van de kinderopvangtoeslag.  Maar ook daaraan kleven risico’s die averechts kunnen werken. Andere effectieve maatregelen zijn ook efficiënt, zoals het verhogen van de arbeidskorting aan de onderkant of het verlagen van uitkeringen en het verlagen van het kindgebonden budget of de bijstand voor alleenstaande moeders. De twee laatstgenoemde hebben dan weer als nadeel dat het inkomensongelijkheid in de hand werkt.

Blogger en kinderopvangadviseur Betsy van de Grift bekeek wat de kinderopvangbranche kan leren van de conclusies uit een ander SCP-rapport ‘Aanbod van arbeid 2014’. ‘Voor de kinderopvang bevat het rapport niet alleen interessant food for thoughts maar zelfs een regelrechte opgave. Vind ik.’ Lees haar weblog >>