Met het risicomodel bepaalt de GGD hoe intensief een kinderopvanglocatie moet worden geïnspecteerd. Voor deze werkwijze bestaat een breed draagvlak onder GGD’en, gemeenten en eigenaren/directeuren van kindercentra en gastouderbureaus.

Groen, geel, oranje en rood

Regionale GGD’en inspecteren al op deze manier. Voor elke locatie wordt jaarlijks een risicoprofiel vastgesteld. Bij groene locaties is er geen reden tot zorg, de kleuren geel, oranje en rood geven aan hoe groot het risico op tekortkomingen is. Deze kleuren zijn vooral bedoeld voor intern gebruik, dus voor het overleg tussen de GGD en de gemeente. In samenspraak wordt bepaald hoe vaak een kinderopvanglocatie bezocht wordt. Uit het NIVEL-onderzoek blijkt dat deze aanpak goed bevalt. Het risicomodel geeft een goede indicatie om de inspectieactiviteit af te stemmen.

Divers gebruik

Er is ook kritiek. Het risicomodel wordt in de praktijk nogal divers toegepast. Maar hoe groot mag die variatie zijn en wanneer is het niet meer acceptabel? Onderzoekers van het NIVEL vinden dat het niet mag uitmaken welke GGD of welke inspecteur het model toepast. ‘Omdat het risicoprofiel de basis is voor een reeks aan vervolgbesluiten, is het belangrijk dat inspecteurs streven naar een eenduidige werkwijze’, aldus het onderzoek.

Risico-inschatting

In de praktijk blijkt dat de risico-inschatting van een locatie, dankzij het risicomodel, in een jaar tijd kan veranderen. Dat heeft ertoe geleid dat bijna een kwart van de locaties met een lage risico-inschatting het jaar erop een hogere risico-inschatting heeft. Toch durven de onderzoekers van NIVEL geen uitspraak te doen of het risicomodel valide, betrouwbaar en effectief is.

Scholing

Minister Asscher zegt in zijn Verzamelbrief Kinderopvang te streven naar een eenduidige werkwijze. Het is wat de minister betreft belangrijk dat inspecteurs nog meer worden bijgeschoold om met het risicomodel te kunnen werken. Hiervoor moeten zij worden getraind. Een belangrijk onderdeel van zo’n training is intervisie (overleg tussen collega’s). Wat Asscher betreft moet dat in de toekomst een structureel karakter krijgen.

Het Nieuwe Toezicht

Omdat risicogestuurd toezicht een belangrijk onderdeel is van Het Nieuwe Toezicht dat vanaf 2017 van start gaat, wil minister Asscher dat de toezichtinstrumenten van de GGD’en opnieuw onder de loep worden genomen. En ook het risicomodel moet wat de minister betreft worden aangepast.

Download hier het onderzoek van NIVEL Het risicomodel in het toezicht op de kinderopvang anno 2014