Het probleem is volgens Oudgenoeg-Paz onder andere de criteria die nu aan doelgroepkinderen gesteld worden. Volgens de onderzoeker is de feitelijke doelgroep voor voorschoolse educatie veel groter dan wordt aangenomen. Nu is het opleidingsniveau van ouders nog doorslaggevend of kinderen in aanmerking komen voor gesubsidieerde VVE. Oudgenoeg-Paz noemt dit ‘tamelijk onprecies’. Liever ziet zij dat de mate van stimulering in de gezinsomgeving wordt gemeten. Het screeningsinstrument VLOT zou hier geschikt voor zijn.

Breinontwikkeling

Verder is de kwaliteit van een voorschoolse instelling; peuterspeelzaal, kinderdagverblijf of gastouderopvang, doorslaggevend om achterstanden te voorkomen. Net als veel andere jonge kind-experts, benadrukt Oudgenoeg-Paz het belang van de leeftijd 0-6 jaar als het brein nog volop in ontwikkeling is. Een stimulerende omgeving thuis, maar ook in de kinderopvang, kan het verschil maken.

Begeleid spel

Kinderopvang van goede kwaliteit onderscheidt zich door aandacht te hebben voor hoogwaardige educatieve interacties en begeleid spel, vindt Oudgenoeg-Paz. Zij pleit voor een handelingsgerichte benadering: ‘De voorschoolse voorzieningen zijn de plekken waar kinderen juist in interactie met andere kinderen en met een pedagogisch medewerker zich kunnen ontwikkelen. Dat gebeurt vooral tijdens begeleid spel. Dan kan de pedagogisch medewerker ze uitdagen om met elkaar te spelen, om te praten, om dingen te ontdekken over de wereld, over materialen en over elkaar’, vertelt de onderzoeker op vakbladvroeg.nl.

Signaleren achterstanden

Zij ziet pedagogisch medewerkers  ook als een belangrijke schakel om te signaleren of een kind thuis wel voldoende wordt gestimuleerd. Want als dit niet het geval is, kan daar op tijd iets aan gedaan worden. Pm’ers hebben veel contact met ouders en kunnen hen bijvoorbeeld naar VVE doorverwijzen als zij denken dat een kind daar baat bij heeft. Extra aandacht vraag de onderzoeker tot slot voor kinderen die opgroeien met een andere moedertaal. Dat vergroot volgens Oudgenoeg-Paz het risico op een taalachterstand.

Gaat achterstandsgeld wel naar de kinderen die daar het meeste behoefte aan hebben? Het Centraal Bureau voor de Statistiek is bezig met een onderzoek naar nieuwe indicatoren voor het onderwijsachterstandenbeleid. Hiermee moet beter voorspeld worden welke kinderen een risico lopen op achterstanden. Lees meer

Op 11 mei vertelt Ora Oudgenoeg –Paz over de mogelijkheden om de voorschoolse begeleiding beter te benutten tijdens het Congres Tijdig signaleren in de kinderopvang. Lees meer over dit congres