De verkeerde interpretatie van leren en spelen leidt volgens Boland tot werkvormen die niet passen bij jonge kinderen, zoals werkbladen, klassikale lesjes in de grote kring en toetsen. ‘Kinderen leren dan vooral na te doen wat de juf of meester voordoet.’ In plaats van het voor te doen, zijn er bewegingen die vanuit het kind zelf komen, waar pedagogisch medewerkers en leerkrachten op kunnen inspelen.
Lezen, schrijven, rekenen
‘Peuters en kleuters verdienen een benadering die hen recht doet en hun ontwikkeling op de beste manier ondersteunt, vindt de nieuwe lector. Zij is geen voorstander van lezen, schrijven en rekenen als geïsoleerde vaardigheid, als een lesje aan tafel. Kinderen leren beter wanneer deze vaardigheden onderdeel uitmaken van het verhaal dat kinderen spelen.
Ouders en andere opvoeders moeten hun kinderen veel meer zelf laten aanmodderen, vindt de Amerikaanse psycholoog Peter Gray. De Nederlandse pedagoog Sieneke Goorhuis en psycholoog Louise Berkhout zijn het roerend met Gray eens. Lees meer
Ontdekken
Boland onderscheidt twee bewegingen die uit het kind zelf komen. Ten eerste de wil van kinderen om de wereld om hen heen te ontdekken, zich eigen te maken en er deel aan te nemen. Dat betekent dat kinderen nieuwe materialen moeten kunnen ontdekken, maar ook plekken buiten de groepsruimte: de supermarkt, de fietsenmaker. Ten tweede ontdekken kinderen door interactie met andere kinderen dat er verschillen zijn en hoe zij zich tot die andere kinderen verhouden. Daarvoor is volgens de lector veiligheid nodig en ruimte om zichzelf als een uniek persoon te ervaren.
Professionals
Spel is bij uitstek een geschikte vorm om deze eigen bewegingen te stimuleren, vindt Boland. Zij zoekt in het lectoraat Jonge Kind naar manieren om leerprocessen in het spel op gang te brengen waarbij de eigen inbreng van kinderen in stand blijven. Spel kan verrijkt worden met lezen, schrijven en rekenen, maar dat vraagt om professionals die zich kunnen inleven in de ervaringen en gedachten van kinderen.
Mogen kinderen nog kind zijn? De eisen die momenteel aan kinderen gesteld worden, worden steeds hoger. Geen wonder dat er steeds meer kinderen zijn die dyslectie of dyscalculie hebben en dat kinderen steeds ‘drukker’ worden. Ze moeten presteren, presteren, presteren en loopt hun ontwikkeling niet helemaal zoals de middellijn aangeeft dan hebben ze een achterstand.
‘Levensecht Leren’ heeft ook mijn voorkeur en niet alleen voor deze jonge kinderen. In iedere leersituatie wordt kennis en vaardigheid het best opgenomen als deze daadwerkelijk wordt toegepast. Leren omdat je nu eenmaal moet leren ervaar ik deprimerend. Een mooi voorbeeld hiervan: een schoen in de groep zetten met een bordje ‘schoen’ erbij. Ga je schamen!
Ga ook eens kijken bij de preschool van het engelse curriculum. Die doen dat op een hele fijne manier. Speels, uitdagend en leerzaam zonder dat het op lesjes lijkt.
Bovenstaande visie kregen wij ruim 30 jaar geleden al mee vanuit de KLOS (kleuterleidster opleiding). Hier was onze hele opleiding op gebaseerd. Misschien is het zo gek nog niet om die opleiding weer nieuw leven in te blazen.