Als pedagogisch medewerker weet je als geen ander dat kinderen soms onuitstaanbaar kunnen zijn. Als je echt vastloopt met een kind, kan dat behoorlijk frustrerend en onzeker zijn. Straffen ligt voor de hand. Even laten zien wie de baas is. Maar volgens Steven Pont is de kinderopvang te professioneel voor zo’n eenzijdige oplossing van lastig gedrag. Zijn mening, verkondigd in een column in vaktijdschrift Kinderopvang, kreeg veel reacties. Veel pm’ers en gastouders vinden dat straffen soms wel effectief kan zijn. Pont is het daar niet helemaal mee eens.
Macht
‘Een pedagogisch medewerker heeft’, zegt Pont, ‘een veel grotere verantwoordelijkheid dan een kind haar gedragsinstructies te laten opvolgen.’ Pont vindt dat straffen geen verbinden is. En dat is juist wat je probeert te doen in de kinderopvang. Als voorbeeld noemt Pont de naughty chair, een plek waar het kind in de hoek of in een andere ruime zijn daden moet overdenken. Dat is geen effectieve manier om kinderen gedrag bij te brengen, vindt hij. ‘Iedereen kan met macht een groep kinderen onder de duim krijgen. Maar met macht alleen ben je er niet. Macht lokt altijd verzet uit.’
Alternatieven voor straffen
Als je niet mag straffen, wat doe je dan wel? Ileen Purperhart, oprichtster van kinderopvang Hestia, Dorien Gerritsen, opvoedcoach en pedagogisch medewerker en Naomi Aldort, opvoedcoach in Amerika, geven tips. Klik op de hartjes in de foto om deze te lezen:
Ik vind de tips in de hartjes niet heel concreet. Wat als je bij een peuter er niet achter komt waarom hij/zij bepaald ongewenst gedrag vertoond. Bijv. steeds weer een ander kind opzij duwt of slaat.
Het lijkt allemaal common sense. Je kunt toch met je klompen aanvoelen dat inzetten van macht de relatie met het kind niet verbeterd? Een goede relatie is gebaseerd op vertrouwen. En bij een probleem ga je op zoek naar de oorzaak en niet de symptomen bestrijden. dat is al een deel van de oplossing en een betere aanpak.
Mooi artikel. Kan me er helemaal in vinden. Goede tips die ik ook ga toepassen in mijn gadtouderopvang, waar ik sowieso de kinderen niet straf.
Mee eens, straffen hoort niet thuis in de kinderopvang. Ik ben benieuwd welke kinderopvangorganisaties dit wel toestaan? Ik ken ze niet. Het lijkt net alsof Steven Pont de kinderopvang aanspreekt of is zijn boodschap preventief om te voorkomen dat dit binnen de kinderopvang zou kunnen gaan gebeuren?
Wat meer uitleg dus graag.
Beste AAC Haans, dank voor uw reactie. De concrete adviezen voor het vermijden van straffen staan in de foto. Als u op de hartjes klikt of er met de muis overheen gaat, verschijnen daar tips van de ‘visionairs’, bv ‘als je bepaald gedrag van een kind niet aankunt, roep dan hulp in van een collega’. Het is voor ons een experiment om tips in deze vorm te gieten. Misschien moeten we dit toch nog beter uitleggen in de tekst als u er niet uitkomt. Dus dank voor de tip!
Goede visie. dat belooft veel, en ik kan me goed vinden in de uiteenzetting van het probleem. Maar het stuk is heel onvolledig; het benoemen van de visionairs neemt meer ruimte in dan de uiteenzetting van hun zienswijze. Wat is nou concreet het alternatief voor straffen volgens deze professionals?