Welke cijfers vertellen de waarheid over de effecten van bezuinigingen op de kinderopvang? Een CPB-onderzoek naar het effect op de arbeidsparticipatie, het aantal inschrijvingen in het Landelijke Register Kinderopvang, nieuwe CPB-cijfers die aantonen dat iedere arbeidsplaats 100.000 euro kost voor de overheid of de resultaten uit de laatste enquête van de Brancheorganisatie Kinderopvang? En dan is er ook nog het onderzoek van Bureau Buitenhek. Minister Kamp hanteert heel andere cijfers dan de oppositie in de Tweede Kamer. Zo heeft ieder zijn eigen waarheid.

‘Hoge kosten overheid’
De conclusies uit de Analyse effect kinderopvangtoeslag op arbeidsparticpatie van het CPB zeggen dat er wel degelijk een verband is tussen kinderopvangtoeslag en het aantal werkende moeders. Tegelijkertijd zeggen de onderzoekers ook dat de uitgaven voor de overheid naar 3 miljard euro stegen. De 30.000 extra voltijdsbanen die dat opleverde zou de overheid per baan gemiddeld 100 duizend euro kosten. Minister Kamp noemde het effect van die investering ‘niet zo sterk’. Brancheorganisatie Kinderopvang reageerde juist verheugd omdat het onderzoek ‘voor het eerst aantoont dat investeren in kinderopvang als arbeidsmarktinstrument loont.’

‘Effect wordt onderschat’
Bureau Buitenhek gelooft niet zo in de betrouwbaarheid van de CPB-cijfers en ging zelf aan het rekenen. ‘Niet alleen het CPB en minister Kamp, ook vakbonden en oppositiepartijen lijken de gevolgen van de bezuinigingen op de kinderopvangtoeslag verkeerd in te schatten’ aldus Buitenhek. Het bureau constateerde een trendbreuk: Voor het eerst daalde het aantal werkzame vrouwen in de leeftijd van 25 – 45 jaar. In totaal zullen 100.000 werkende vrouwen van de arbeidsmarkt verdwijnen als de plannen van minister Kamp worden doorgezet, voorspelt Buitenhek. De berekening van 100 duizend euro per gecreëerde baan werd door Buitenhek ook van tafel geveegd met heel andere berekeningen.

Landelijk Register Kinderopvang
Dan is er nog de onduidelijkheid over groei in de kinderopvang. Een woordvoerder van Kamp in de Volkskrant: ‘Ons eigen onderzoek toont nog een stijging in het aantal aanvragen voor kinderopvangtoeslag, het aantal moeders dat werkt en het aanbod in de kinderopvang.’ De minister concludeert dit op basis van het aantal ingeschreven locaties in het Landelijk Register Kinderopvang en Peuterspeelzalen (LRKP): in 2011 openden ruim duizend nieuwe opvanglocaties hun deuren. Maar Fleur Imming, woordvoerder van Brancheorganisatie Kindropvang liet weten dat deze lijst niet helemaal up to date is en op sommige plekken zelfs vervuild.

‘Nog steeds groei’
De uitspraak dat er nog gewoon sprake is van groei in de kinderopvang leidde tot veel vraagtekens bij Kamerleden in de oppositie zoals Ineke van Gent van GroenLinks en Fatma Koser Kaya van D66. Zij beweren dat Kamp zich baseert op verkeerde cijfers. Hoewel ook kinderopvangondernemers ervaren dat wachtlijsten als sneeuw voor de zon verdwijnen, zien zij ook dat ouders gedeeltelijk of compleet opzeggen. Een ledenonderzoek van de Brancheorganisatie Kinderopvang toont aan dat driekwart van de ondernemers kampt met vraaguitval, soms zelfs tot 20 procent. In 2012 sloten al 13 locaties vergeleken met 28 sluiting over heel 2011.

‘Niet meer vraag’
‘Imming van de Brancheorganisatie zegt hierover in de Volkskrant: ‘ Dat het aantal vestigingen toeneemt, wil nog niet zeggen dat er meer vraag is.’ En zo heeft ieder z’n eigen waarheid, gebaseerd op eigen cijfers en praten kinderopvangondernemers, oppositieleden en de minster volledig langs elkaar heen. Dinsdag wees minister Kamp alle moties van Kamerleden af met de conclusie: ‘We weten al wat de effecten van bezuiningen zijn op de arbeidsparticipatie, die is gering, dus is er geen nader onderzoek nodig.’

Lees meer in de Volkskrant >>

Of kijk in het Dossier Bezuinigingen >>

Bron: de Volkskrant, CPB, Bureau Buitenhek, Brancheorganisatie Kinderopvang
Foto: ANP